Του Χρήστου Κων. Λιβανού
ΕΝΑ ἀπὸ τὰ σοβαρώτερα σημεῖα, ποὺ ἀποδεικνύουν ὅτι εὑρισκόμεθα σὲ καιροὺς ἐσχάτους καὶ ̓Αποκαλυπτικοὺς καὶ φα νερώνουν τὴν ἠθικὴ ἐξαχρείωσι καὶ πνευματικὴ ἀθλιότητα τῆς μοιχαλίδος καὶ διεστραμμένης γενεᾶς μας, εἶναι ἡ ἀξιοθρήνητη καὶ πρωτοφανὴς σὲ ἀσέβεια εἰκόνα, ποὺ παρουσιάζουν στὶς ἡμέρες μας οἱ ̓Ορθόδοξοι ναοὶ τῆς Πατρίδος μας, καὶ πιὸ συγκεκριμένα, εἶναι ὁ κατακλυσμὸς αὐτῶν ἀπὸ πλήθη ἀσέμνως ἐνδεδυμένων γυναικῶν κάθε ἡλικίας καὶ κοινωνικῆς τάξεως. Καθημερινῶς πλέον διαπιστώνουμε ὅτι οἱ γυναῖκες, ποὺ ντύνονται ὅπως θέλει ὁ Θεὸς καὶ ὅπως ἐπιβάλλει ἡ ἑλληνορθόδοξη χριστιανική μας παράδοσι, ἀποτελοῦν δυστυχῶς μιὰ ὁλοένα καὶ ἐλαττουμένη μειονότητα. Σὲ μία βεβαίως ἐποχή, κατὰ τὴν ὁποία ὑπερτονίζονται, ὑποκριτικῶς πολλὲς φορές, τὰ ἀνθρώπινα δικαιώματα, δὲν ἐπιθυμοῦμε νὰ ἀμφισβητήσωμε τὸ δικαίωμα τῆς θλιβερῆς πλειονότητος τῶν γυναικῶν νὰ ἐνδύωνται ἄσεμνα καὶ προκλητικά. ̓Ελεύθερες εἶναι σὲ μιὰ κοινωνία, ποὺ ζήλωσε τὴ «δόξα» τῶν Σοδόμων καὶ τῶν Γομόρρων,νὰ ἀποβάλλουν καὶ τὶς ἐλάχιστες λωρίδες ὑφάσματος,ποὺ ἀπέμειναν στὰ σώματά τους, καὶ νὰ κυκλοφοροῦν ὁλόγυμνες στοὺς δρόμους καὶ τὶς πλατεῖες! Δὲν εἶναι ὅμως ἐλεύθερες καὶ δὲν ἔχουν κανένα ἀπολύτως δικαίωμα νὰ εἰσέρχωνται μὲ ἄσεμνη καὶ ἀπρεπῆ ἐνδυμασία μέσα στοὺς ἱεροὺς ναούς. ̓Εὰν ἔξω ἀπὸ τοὺς ναοὺς ἐπέτρεψαν στοὺς ἑαυτούς των ν ̓ἀκολουθοῦν καὶ νὰ λατρεύουν τὴν αἰσχρὴ θεὰ μόδα,μέσα στοὺς ναοὺς εἶναι ὑποχρεωμένες νὰ σεβαστοῦν μιὰ ἄλλη πραγματικότητα, ἐντελῶς ἀντίθετη, ἄλλους κανόνες συμπεριφορᾶς, ἄλλους κώδικες ἐνδύσεως (dress codes), τοὺς ὁποίους ὑπαγορεύει ὄχι κάποιος ἀπὸ τοὺς πολλοὺς διεστραμμένους σχεδιαστὲς μόδας, ἀλλὰ ὁ μόνος ἅγιος, δίκαιος καὶ φοβερὸς Θεός.
̔Η ἐνδυμασία πολλῶν ̔Ελληνίδων, ποὺ προσέρχονται σήμερα στοὺς ἱ. ναούς, ὄχι μόνο δὲν συνᾴδει μὲ τὴν χριστιανική τους ἰδιότητα, ἀλλ ̓ἀποτελεῖ καὶ βδέλυγμα στὰ μάτια τοῦ Θεοῦ.
Δὲν τὸ λέγομε ἐμεῖς αὐτό· τὸ λέγει ὁ ἴδιος ὁ Θεός. ̔Η αἰσχρὴ μόδα καθιέρωσε τὶς τελευταῖες δεκαετίες τὸ ἀνδρικὸ παντελόνι καὶ ὡς γυναικεῖο ἔνδυμα σὲ τέτοιο μάλιστα σημεῖο, ὥστε οἱ περισσότερες γυναῖκες νὰ φοροῦν πλέον παντελόνια ἀντὶ φουστάνια. ̔Η κοινωνία μας τὸ δέχθηκε. Δὲν τὸ δέχεται ὅμως ὁ Θεός. ̔Η κοινωνία μας δέχεται σιγὰ-σιγὰ ὡς φυσιολογικό τρόπο σεξουαλικῆς ζωῆς καὶ τὴν ὁμοφυλοφιλία! ̔Η κοινωνία μας δέχεται πλέον καὶ τοὺς γάμους τῶν ὁμοφυλοφίλων, δίνοντάς τους μάλιστα τὸ
δικαίωμα νὰ υἱοθετοῦν καὶ παιδιά!
̓Εὰν ὅμως ἡ κοινωνία μας δέχεται ὅλα αὐτὰ ἀλλάζοντας «τὰ προστάγματα, διαθήκην αἰώνιον», ὅπως προφήτευσε ὁ ̔Ησαΐας (24, 5), αὐτὸ δὲν σημαίνει ὅτι συγχρονίστηκε καὶ συμπλέει μαζί της καὶ ὁ Θεός. Κάθε ἄλλο. ̓Εὰν ἐμεῖς ἀλλάζωμε παρασυρόμενοι ἀπὸ τὰ ρεύματα καὶ τὶς μόδες τῆς κάθε ἐποχῆς, ὁ Θεὸς μένει «χθὲς καὶ σήμερον ὁ αὐτὸς καὶ εἰς τοὺς αἰῶνας» ( ̔Εβρ. 13, 8), ὁ δὲ νόμος του παραμένει ἀναλλοίωτος, διαχρονικός, αἰώνιος. Καὶ αὐτὸς ὁ νόμος, ὁ ὁποῖος ἰσχύει καὶ σήμερα καὶ θὰ ἰσχύῃ πάντοτε ἕως τῆς συντελείας, θέτει ὅλους μας, ὄχι μόνο τὶς γυναῖκες, ἀλλὰ καὶ τοὺς ἄνδρες, ὄχι μόνο τοὺς λαϊκούς, ἀλλὰ καὶ τοὺς κληρικούς (και κυρίως αὐτούς), ἐνώπιον τῶν τεραστίων εὐθυνῶν μας ἀπέναντι τοῦ αἰωνίου Νομοθέτου Θεοῦ. «Οὐκ ἔσται σκεύη ἀνδρὸς ἐπὶ γυναικί, οὐδὲ μὴ ἐνδύσηται ἀνὴρ στολὴν γυναικείαν, ὅτι βδέλυγμα Κυρίῳ τῷ Θεῷ σού ἐστι πᾶς ποιῶν ταῦτα» (Δευτ. 22, 5). Μεγάλη ἁμαρτία νὰ κυκλοφοροῦν στοὺς δρόμους οἱ χριστιανὲς γυναῖκες τῆς ἐποχῆς μας μὲ ἀνδρικὰ παντελόνια· βδέλυγμα στὰ μάτια τοῦ Θεοῦ, σιχαμερὸ φαινόμενο.
̓Εὰν ὅμως ἡ κοινωνία μας δέχεται ὅλα αὐτὰ ἀλλάζοντας «τὰ προστάγματα, διαθήκην αἰώνιον», ὅπως προφήτευσε ὁ ̔Ησαΐας (24, 5), αὐτὸ δὲν σημαίνει ὅτι συγχρονίστηκε καὶ συμπλέει μαζί της καὶ ὁ Θεός. Κάθε ἄλλο. ̓Εὰν ἐμεῖς ἀλλάζωμε παρασυρόμενοι ἀπὸ τὰ ρεύματα καὶ τὶς μόδες τῆς κάθε ἐποχῆς, ὁ Θεὸς μένει «χθὲς καὶ σήμερον ὁ αὐτὸς καὶ εἰς τοὺς αἰῶνας» ( ̔Εβρ. 13, 8), ὁ δὲ νόμος του παραμένει ἀναλλοίωτος, διαχρονικός, αἰώνιος. Καὶ αὐτὸς ὁ νόμος, ὁ ὁποῖος ἰσχύει καὶ σήμερα καὶ θὰ ἰσχύῃ πάντοτε ἕως τῆς συντελείας, θέτει ὅλους μας, ὄχι μόνο τὶς γυναῖκες, ἀλλὰ καὶ τοὺς ἄνδρες, ὄχι μόνο τοὺς λαϊκούς, ἀλλὰ καὶ τοὺς κληρικούς (και κυρίως αὐτούς), ἐνώπιον τῶν τεραστίων εὐθυνῶν μας ἀπέναντι τοῦ αἰωνίου Νομοθέτου Θεοῦ. «Οὐκ ἔσται σκεύη ἀνδρὸς ἐπὶ γυναικί, οὐδὲ μὴ ἐνδύσηται ἀνὴρ στολὴν γυναικείαν, ὅτι βδέλυγμα Κυρίῳ τῷ Θεῷ σού ἐστι πᾶς ποιῶν ταῦτα» (Δευτ. 22, 5). Μεγάλη ἁμαρτία νὰ κυκλοφοροῦν στοὺς δρόμους οἱ χριστιανὲς γυναῖκες τῆς ἐποχῆς μας μὲ ἀνδρικὰ παντελόνια· βδέλυγμα στὰ μάτια τοῦ Θεοῦ, σιχαμερὸ φαινόμενο.
Πολὺ ὅμως μεγαλύτερη ἁμαρτία καὶ ἄκρως σιχαμερὸ καὶ ἐξοργιστικὸ γιὰ τὸ Θεὸ
εἶναι τὸ φαινόμενο παντελονοφοροῦσες γυναῖκες κάθε ἡλικίας νὰ εἰσέρχωνται στοὺς ἱ. ναούς, νὰ ἐκκλησιάζωνται, νὰ τολμοῦν δὲ νὰ κοινωνοῦν καὶ τῶν ̓Αχράντων Μυστηρίων!
Γεννᾶται τὸ ἐρώτημα· ̓Εὰν ἔτσι βλέπῃ ὁ Θεός, δηλαδὴ ὡς βδε λύγματα, ὡς φαινόμενα ποὺ προκαλοῦν ἀηδία, ἀπέχθεια, ἀποτροπὴ καὶ σιχαμάρα, τὶς γυναῖκες ποὺ φοροῦν ἀνδρικὰ ἐνδύματα καὶ μάλιστα μέσα στοὺς ναούς, πῶς ἆραγε βλέπει ὅσες γυναῖκες ἐκκλησιάζονται ἡμίγυμνες, μὲ μίνι καὶ σοῦπερ μίνι, μὲ ἐξώπλατα καὶ ἐξώστηθα, κολλητὰ καὶ διαφανῆ φορέματα, ποὺ ἐπιτρέπουν κάποιες φορὲς νὰ φαίνωνται ἀκόμη καὶ τὰ ἐσώρουχά τους;
̔Οποία πώρωσις καὶ ἀναισθησία· ὁποία θρασύτης καὶ ἀσυνειδησία! Δόξα τῇ μακροθυμίᾳ σου, Κύριε, ἡ ὁποία δὲν ἐπιτρέπει ἀκόμη στὴ γῆ ν ̓ ἀνοίξῃ καὶ νὰ μᾶς καταπιῇ! ῞Εως
πότε ὅμως θὰ μακροθυμῇς καὶ θὰ συγκρατῇς τὴν ὀργή σου γιὰ ὅσα βδελυρὰ βλέπει ὁ ἥλιος καὶ φρίττει, καὶ φιλοξενεῖ ἡ γῆ στὸ φλοιό της «συστενάζουσα καὶ συνωδίνουσα ἄχρι τοῦ νῦν»; (Ρωμ. 8, 22).
Μὲ τὸ Χριστὸ ἢ μὲ τὸν Διάβολο;
Εἶναι τόση ἡ πώρωσι καὶ ἡ τύφλωσι τῶν ἀνθρώπων σήμερα, ὥστε δὲν βλέπουν, ὅτι ἐμπνευστὴς καὶ σχεδιαστὴς τῆς αἰσχρῆς μόδας, ποὺ ντύνει ἢ μᾶλλον γδύνει καὶ ἀπογυμνώνει τὶς γυναῖκες, εἶναι ὁ ἴδιος ὁ Διάβολος. Αὐτὸς γύμνωσε διὰ τῆς ἁμαρτίας τοὺς πρωτοπλάστους μέσα στὸν παράδεισο. Αὐτὸς γύμνωσε καὶ κρατοῦσε γυμνὸ τὸν δαιμονισμένο στὴ χώρα τῶν Γαδαρηνῶν, ὁ ὁποῖος, κατὰ τὸν εὐαγγελιστή, «εἶχε δαιμόνια ἐκ χρόνων ἱκανῶν, καὶ ἱμάτιον οὐκ ἐνεδιδύσκετο» (Λουκ. 8, 27). ̓Απόδειξι τοῦ ὅτι ἡ γύμνωσί του προερχόταν ἀπὸ τὸν Διάβολο εἶναι τὸ γεγονός, ὅτι, ὅταν ὁ Χριστὸς τὸν θεράπευσε ἐκβάλοντας τὰ δαιμόνια ἀπ ̓ αὐτόν, ἐκάθετο πλέον «παρὰ τοὺς πόδας τοῦ ̓Ιησοῦ» ἱματισμένος καὶ σωφρονῶν, ντυμένος καὶ φρόνιμος. ̔Ο Διάβολος ξεγυμνώνει καὶ τὶς γυναῖκες σήμερα ἀποσκοπώντας στὴν ἀπογύμνωσι αὐτῶν ἀπὸ τὶς ἀρετὲς τῆς εὐσεβείας καὶ σωφροσύνης, τὸν σκανδαλισμὸ καὶ τὴν ὤθησι τῶν ἀνδρῶν στὴν πορνεία καὶ ἄλλα σαρκικὰ ἁμαρτήματα, καὶ τὴν καταδίκη, διὰ τοῦ πανσεξουαλισμοῦ, ὅσο τὸ δυνατὸν περισσοτέρων ψυχῶν στὴν κόλασι καὶ αἰωνία δυστυχία.
῞Οσες ἑπομένως γυναῖκες ἔχουν ὦτα ν ̓
ἀκούσουν καὶ ὀφθαλμοὺς νὰ διαβάσουν τὶς γραμμὲς αὐτές,
γραμμὲς ἀγάπης, εἰλικρινείας καὶ ἀληθείας, εἴθε μέσα ἀπὸ τὶς γραμμὲς αὐτὲς ν ̓ ἀκούσουν καὶ τὴ φωνὴ τοῦ Χριστοῦ, ποὺ τοὺς φωνάζει· « ̔Ελληνίδες γυναῖκες, εἶστε βαπτισμένες στ ̓ ὄνομά μου· εἶστε χριστιανὲς ̓Ορθόδοξες· πολλὲς ἀπὸ ἐσᾶς φορεῖτε καὶ σταυρὸ στὸ στῆθος σας, ἐκκλησιάζεσθε, κοινωνεῖτε τὰ ῎Αχραντα Μυστήρια. Παρ ̓ ὅλα αὐτὰ δὲν εἶστε
ἰδικές μου· δὲν σᾶς ἀναγνωρίζω. Τὸ ντύσιμό σας καὶ ἡ ἐμφάνισί σας ἔχουν σχέσι περισσότερο μὲ τὴ θεὰ τῶν ἀρχαίων ̓Αφροδίτη παρὰ μ ̓ἐμένα. ̓Ισχυρίζεσθε ὅτι μὲ πιστεύετε καὶ μὲ ἀγαπᾶτε, στὴν πραγματικότητα ὅμως δὲν ἀγαπᾶτε ἐμένα καὶ τὸν αἰώνιο ἠθικὸ νόμο, ποὺ σᾶς παρέδωσα, ἀλλὰ τὴν αἰσχρὴ καὶ ἁμαρτωλὴ μόδα. Αὐτὴ λατρεύετε καὶ ὄχι ἐμένα, ποὺ ἔχυσα τὸ αἷμα μου γιὰ σᾶς. Πίσω δὲ ἀπὸ τὴ μόδα κρύβεται ὁ Διάβολος. Καὶ αὐτὸν προσκυνεῖτε κάθε φορά, ποὺ φορεῖτε ὅσα ἡ ἁμαρτωλὴ μόδα σᾶς ὑπαγορεύει· αὐτὸν ἀκολουθεῖτε, ἐμὲ δὲ περιφρονεῖτε καὶ ἀρνεῖσθε. Γι ̓ αὐτό, ἐὰν δὲν μετανοήσετε, θὰ σᾶς ἀρνηθῶ καὶ ἐγὼ “ἔμπροσθεν τοῦ Πατρός μου τοῦ ἐν οὐρανοῖς” (Ματθ. 10, 33)».
Γιατί οἱ κληρικοὶ σιωποῦν;
Τέσσερες εἶναι κυρίως οἱ λόγοι, γιὰ τοὺς ὁποίους οἱ περισσότεροι κληρικοὶ σιωποῦν ἐμπρὸς στὴ φοβερὴ αὐτὴ λαίλαπα τῆς σατανικῆς γυναικείας μόδας, ἡ ὁποία ἀπὸ τὶς
παραλίες καὶ τοὺς δρόμους εἰσῆλθε τώρα καὶ στοὺς ἱ. ναοὺς καὶ ἀνεβαίνει καὶ ψάλλει στὰ ἀναλόγια (ἄλλη ἀπρέπεια αὐτή), καὶ καταλαμβάνει τὶς θέσεις τῶν ἀνδρῶν καὶ πλησιάζει μὲ ἀναίδεια καὶ ἀναισχυντία τὰ ἅγια δισκοπότηρα.
1. ̔Η ἀδιαφορία.
Πολλοὶ κληρικοὶ ἀδιαφοροῦν γι ̓ αὐτὸ τὸ αἶσχος, ποὺ παρατηρεῖται στοὺς ἱ. ναούς, διότι εἶναι στυγνοὶ ἐπαγγελματίες, δὲν τοὺς ἐνδιαφέρει ἡ εὐπρέπεια τοῦ
οἴκου τοῦ Θεοῦ, παρὰ μόνο τὸ ἀτομικό τους συμφέρον, τὸ ἀξίωμά τους καὶ ὅσα ἀπορρέουν ἀπ ̓ αὐτό. Οἱ κληρικοὶ αὐτοὶ εἶναι ἀνάξιοι τῆς ἱερωσύνης τους καὶ ἑπομένως οὔτε
ὁ Θεὸς οὔτε ὁ λαὸς τοῦ Θεοῦ ἀναμένουν κάποια ἀντίδρασι ἀπ ̓ αὐτούς.
2. ̔Η δειλία.
῎Αλλοι πάλι κληρικοὶ φοβοῦνται. Τί φοβοῦνται; Φοβοῦνται τὸν κόσμο, πῶς θὰ ἀντιδράσῃ ὁ κόσμος, ἐὰν ἐλέγξουν τὴν ἁμαρτία. Υπολογίζουν περισσότερο τὴ γνώμη τοῦ κόσμου, παρὰ τὸ θέλημα καὶ τὶς ἐντολὲς τοῦ Θεοῦ. Προτιμοῦν ν ̓ ἀρέσουν στὸν κόσμο, παρὰ στὸ Θεό. ̔Ο ἀπόστολος Παῦλος
ὅμως προτιμοῦσε νὰ εἶναι δοῦλος τοῦ Χριστοῦ, παρὰ ν ̓ ἀρέσῃ στοὺς ἀνθρώπους (Γαλ. 1, 10). Οἱ κληρικοὶ αὐτοί, ἀνάξιοι καὶ αὐτοὶ τῆς ὑψηλῆς ἀποστολῆς των λόγῳ δειλίας, προτιμοῦν νὰ εἶναι δοῦλοι τοῦ κόσμου, παρὰ τοῦ Χριστοῦ. Οὔτε ἀπ ̓ αὐτοὺς ἀναμένει κάτι τὸ ἡρωικὸ ἡ ̓Εκκλησία.
3. Τὸ κοσμικὸ φρόνημα.
῎Αλλοι πάλι κληρικοὶ εἶναι δυστυχῶς κοσμικοί, πολλὲς δὲ φορὲς κοσμικώτεροι τῶν κοσμικῶν. Αὐτοὶ δὲν ἐνοχλοῦνται ἀπὸ τὴν ἁμαρτωλὴ μόδα. Δὲν τοὺς ἐνδιαφέρει ἡ σωτηρία τοῦ ποιμνίου, ποὺ τοὺς ἐμπιστεύθηκε ὁ Θεός. ̓Ανέχονται καὶ εὐλογοῦν κάθε ἁμαρτία, κάθε νεωτερισμὸ καὶ καινοτομία, κάθε ἀσέβεια καὶ παρανομία, ἀρκεῖ νὰ φαίνωνται σύγχρονοι, προοδευτικοί, «ἀνοικτὰ μυαλά» καὶ νὰ εἶναι ἀποδεκτοὶ ἀπὸ τὴ νέα γενιά! Οἱ ἐκκοσμικευμένοι κληρικοὶ ἀποτελοῦν σήμερα τὸν μεγαλύτερο κίνδυνο γιὰ τὴν ̓Εκκλησία. ̓Αλλὰ καὶ νὰ θέλῃ ἕνας παπᾶς νὰ ἐλέγξῃ τὴν αἰσχρὴ μόδα, πῶς νὰ τὸ πράξῃ τὴ στιγμή, ποὺ ἡ ἴδια ἡ παπαδιά του κυκλοφορεῖ μὲ παντελόνια, οἱ δὲ θυγατέρες του μὲ σοῦπερ μίνι καὶ καυτὰ σόρτς; ̔Ο Θεὸς ἂς ἐλεήσῃ ὅλους μας, πρὸ πάντων δὲ «τοὺς κληρικοὺς τοῦ ὀγδόου αἰῶνος».
4. ̓Αφήσαμε τὴν κυριώτερη αἰτία σιωπῆς τοῦ Κλήρου τελευταία. Ποιά εἶναι αὐτή; Εἶναι ὁ ἀφοπλισμός τους. Καὶ ἐξηγούμεθα· Πολλοὶ κληρικοί μας δὲν εἶναι ἀδιάφοροι, δειλοί, ἐπαγγελματίες καὶ κοσμικοί. Εἶναι καλοί, εὐσεβεῖς. Λυποῦνται καὶ στενάζουν γι ̓ αὐτὴ τὴν ἀθλιότητα, ποὺ ἐπεκράτησε μέσα στοὺς ναούς των. Καὶ θὰ ἤθελαν νὰ τὴν ἐξαλείψουν χρησιμοποιώντας τὰ μέσα, ποὺ τοὺς παρέχει ἡ ̓Εκκλησία, κυριώτερο τῶν ὁποίων εἶναι ὁ λόγος τοῦ Θεοῦ. Αὐτὸ εἶναι τὸ ἀποτελεσματικώτερο ὅπλο τοῦ κληρικοῦ κατὰ τῆς ἁμαρτίας καὶ τοῦ Δια βόλου, ἡ «μάχαιρα τοῦ Πνεύματος» ( ̓Εφ. 6, 17), ἡ ὁποία εἶναι δραστικὴ καὶ κοπτερώτερη περισσότερο ἀπὸ κάθε ἄλλο μαχαίρι. Δυστυχῶς ὅμως κάποιος χαρισματικός, ἀλλὰ τραγικὸς ἀρχιεπίσκοπος, ποὺ δὲν ζῇ πιά, μὲ μιὰ φράσι τοὺς ἀφώπλισε, τοὺς ἀφαίρεσε τὴν μάχαιρα καὶ μαζὶ μ ̓αὐτὴ τὴ δυνατότητα ν ̓ ἀντιμετωπίσουν τὸ κακό.
̓Ελᾶτε ὅπως εἶστε!
Αὐτὴ ἦταν ἡ φράσι-πρόσκλησι, ποὺ ἀφώπλισε τοὺς κληρικούς. ̓Απευθυνόταν στὴ νεολαία· μιὰ νεολαία, ποὺ κοίταζε ἀπὸ μακρόθεν καὶ μὲ καχυποψία τὴν ̓Εκκλησία, καὶ ἡ ὁποία, ὅπως ἤλπιζε ὁ ἀρχιεπίσκοπος, θὰ ἀνταποκρινόταν στὸ ἐπαναστατικὸ κάλεσμά του καὶ θὰ πλησίαζε τὴν ̓Εκκλησία καὶ τὸ Θεό. Κάποιοι νέοι ἀνταποκρίθηκαν καὶ ἦλθαν στοὺς ναοὺς «ὅπως ἦταν».Τὰ ἀγόρια μὲ σκουλαρίκια στ ̓ αὐτιά τους καὶ τὰ κορίτσια μὲ παντελόνια
καὶ μίνι φοῦστες! Περισσότερο ὅμως ἀπὸ τοὺς νέους, τὴ συντριπτικὴ πλειονότητα τῶν ὁποίων δὲν ἄγγιξε ἡ ἀρχιεπισκοπικὴ προτροπή, ἀνταποκρίθηκαν στρατιὲς ὁλόκληρες μεσοκόπων καὶ μεσηλίκων γυναικῶν, οἱ ὁποῖες ἐξέλαβαν τὴν ἀρχιεπισκοπικὴ πρόσκλησι ὡς εὐκαιρία νὰ προσέρχωνται καὶ αὐτὲς στοὺς ναοὺς «ὅπως εἶναι», μὲ τὴν
ἴδια δηλαδὴ ἄσεμνη καὶ ἀντιχριστιανικὴ ἔνδυσι καὶ ἀμφίεσι, ποὺ κυκλοφοροῦν στοὺς δρόμους καὶ κάνουν τὰ ψώνια τους στὰ μαγαζιά!
Ποιός κληρικὸς ἢ λαϊκὸς τολμοῦσε νὰ τοὺς κάνῃ παρατήρησι; «Τὸ εἶπε ὁ ἀρχιεπίσκοπος· ξέρεις ἐσὺ περισσότερα ἀπ ̓ αὐτόν;», ἦταν ἡ στερεότυπη ἀπάντησί τους. Καὶ τὸ κακὸ μονιμοποιήθηκε, ἀπέκτησε δικαιώματα καὶ ἀρχιερατικὴ κάλυψι, ἅπλωσε ρίζες, ἀποθρασύνθηκε καὶ
εἶναι πλέον δύσκολο νὰ ἀντιμετωπισθῇ.
Ατυχής, ἀτυχέστατος ὁ ἀρχιεπισκοπικὸς λόγος, ἀντιευαγγελικός, ἀντιπατερικός, κοσμικός, στόχευε στὴ ματαιότητα τῶν ἀνθρωπίνων χειροκροτημάτων καὶ στὴν ἀποδοχὴ τῆς νέας γενιᾶς καὶ ὄχι στὴν ἐφαρμογὴ τοῦ θελήματος τοῦ Θεοῦ.῎Αρεσε στοὺς κοσμικοὺς ἀν θρώπους, ὄχι ὅμως στὸ Θεό.῞Ενας ἱερέας ἢ ἀρχιερέας ἔχει τὸ δικαίωμα νὰ προσκαλέσῃ τοὺς ἀνθρώπους νὰ ὑπάγουν «ὅπως εἶναι» στὴν ἱερατικὴ ἢ ἀρχιερατική του κατοικία, ὄχι ὅμως καὶ στὸν οἶκο τοῦ Θεοῦ, μέσα στὸν ὁποῖον, ὅπως
ἐξηγήσαμε, ἰσχύουν ἄλλοι κανόνες συμπεριφορᾶς. Σὲ κάθε ναὸ οἰκοδεσπότης εἶναι ὁ Χριστὸς καὶ ὄχι ὁ ἱερέας ἢ ὁ ἐπίσκοπος. Καὶ ὅταν ὁ οἰκοδεσπότης καλῇ τοὺς προσκεκλημένους νὰ προσέλθουν στὸν οἶκο του μὲ εὐπρέπεια, αἰδῶ καὶ σωφροσύνη, κανεὶς ἀπὸ τοὺς ὑπη ρέτες του δὲν δικαιοῦται νὰ τοὺς προτρέψῃ νὰ προσέλθουν μὲ ἀπρεπῆ καὶ αἰσχρὴ ἐνδυμασία, ὅπως θὰ πήγαιναν σὲ μιὰ καφετέρια, μιὰ ἐκδρομὴ ἢ ἕνα χορό. Πτωχὰ ἐνδύματα δέχεται ὁ Χριστὸς καὶ εὐλογεῖ καὶ ἁγιάζει αὐτούς, ποὺ τὰ φοροῦν· ἄσεμνα καὶ προκλητικὰ δὲν δέχεται. Τὸ «ἐλᾶτε ὅπως εἶστε» ἰσχύει βεβαίως γιὰ ὅλους τοὺς ἀνθρώπους, ὄχι ὅμως ὡς πρὸς τὴν ἐνδυμασία τοῦ σώματος, ἀλλὰ ὡς πρὸς τὴν ἐνδυμασία τῆς ψυχῆς τους.
Πράγματι, ὁ Θεὸς ἀπευθύνει πρὸς ὅλους μας πρόσκλησι νὰ
ὑπάγωμε στὸ ναό του, ὁποιαδήποτε καὶ ἂν εἶναι ἡ κατάστασι τῆς ψυχῆς μας. ῞Οσο μάλιστα ρυπαρώτερη εἶναι ἡ ψυχὴ ἀπὸ τὴν ἁμαρτία, τόσο ἀναγκαιότερη εἶναι ἡ προσέλευσι στὴν ̓Εκκλησία, τὸ μεγάλο αὐτὸ πλυντήριο καὶ καθαριστήριο τῶν ἀνθρωπίνων ψυχῶν.
Τί δέον γενέσθαι
Τὸ κακό, ὅπως εἴπαμε, ἔγινε καὶ ἔχει δυστυχῶς λάβει ἐπιδημικὲς διαστάσεις. Οἱ ̓Ορθόδοξοι ναοὶ τῆς ̔Ελλάδος ἀπὸ χῶροι ἱεροὶ προσευχῆς καὶ λατρείας τοῦ Θεοῦ κατάντησαν τὰ τελευταῖα χρόνια, μὲ τὴν ἀνοχὴ ὅλων μας, χῶροι ἐπιδείξεως αἰσχρῆς μόδας καὶ ἀπὸ οἶκοι Θεοῦ ἔγιναν τόποι, ὅπου οἱ ̔Ελληνίδες ἐμφανίζονται σήμερα ντυμένες ὡς πόρνες σὲ οἴκους ἀνοχῆς. Καὶ αὐτὴ ἡ ἀθλιότητα πρέπει νὰ ἐκλείψῃ. Πῶς ὅμως; ̓Εδῶ ποὺ φθάσαμε, ὁποιοδήποτε μέτρο ληφθῇ, ὅσο ἤπιο καὶ ἂν εἶναι, θὰ προκαλέσῃ ἀντιδράσεις. Φοβούμεθα δέ ὅτι οἱ μεγαλύτερες ἀντιδράσεις δὲν θὰ προέλθουν ἀπὸ τὶς γυναῖκες, ἀλλὰ ἀπὸ τοὺς ἀναξίους ἀρχιερεῖς ποὺ ἀναφέραμε, οἱ ὁποῖοι ἤδη διαβάζοντας τὰ γραφόμενά μας τὰ θεωροῦν «ἀκραῖα» καὶ «φανατικά». «Δὲν μποροῦμε νὰ διώξωμε τὸν κόσμο ἀπὸ τὶς ἐκκλησίες», θὰ μᾶς εἰποῦν, προσποιούμενοι ὑποκριτικῶς, ὅτι ἐνδιαφέρονται γιὰ τὴ σωτηρία τοῦ κόσμου, ἐνῷ μὲ τὴν
ἀδιαφορία, δειλία καὶ ἐκκοσμίκευσί τους ἔχουν ἐπιτρέψει στὴν ἁμαρτωλὴ μόδα νὰ μετατρέψῃ σὲ κόσμο τὴν ̓Εκκλησία.
Οὐδεὶς βεβαίως προτείνει νὰ διωχθῇ ὁ κόσμος ἀπὸ τὶς ἐκ κλησίες. Αὐτό, ποὺ πρέπει νὰ γίνῃ, εἶναι νὰ κληθοῦν οἱ χριστιανοὶ νὰ ἐγκαταλείψουν τὰ ἁμαρτωλὰ καὶ κοσμικὰ
φρονήματα καὶ τὶς κακὲς συνήθειες καὶ νὰ σεβαστοῦν καὶ νὰ ὑπακούσουν στὸν αἰώνιο ἠθικὸ νόμο τῆς ̓Εκκλησίας. Αὐτὸ ἄλλωστε θ ̓ἀποτελέσῃ καὶ μιὰ δοκιμή. ῞Οσοι ὑπακούσουν στὴ φωνὴ τῆς ̓Εκκλησίας θ ̓ ἀποδείξουν ὅτι εἶναι γνήσια τέκνα της. ῞Οσοι τὴν περιφρονήσουν, αὐτοὶ θ ̓ ἀποδειχθῇ ὅτι εἶναι «ἐκ τοῦ κόσμου», φρονοῦν τὰ τοῦ κόσμου, καὶ ποτὲ δὲν ἦσαν μὲ τὸ Χριστό. Αὐτὴ εἶναι ἡ ἀλήθεια, ὅσο πικρὴ καὶ ἂν ἀκούεται. Στὰ θέματα τῶν δογμάτων καὶ τοῦ ἠθικοῦ νόμου δὲν ἐπιτρέπονται μισόλογα, διαπραγματεύσεις καὶ συμβιβασμοί.
̔Ο Χριστὸς δὲν «ἔρριξε νερὸ στὸ κρασί του», ὅταν οἱ ̓Ιουδαῖοι ἀκροατές του θεώρησαν κάποιες ὕψιστες διακηρύξεις γιὰ τὸ πρόσωπό του σκληρὲς καὶ ἀπεχώρησαν· δὲν ἔσπευσε νὰ δώσῃ ἐξηγήσεις· δὲν φοβήθηκε μήπως φύγῃ ὁ κόσμος ἀπὸ κοντά του καὶ χάσῃ τοὺς ὀπαδούς του, ἀλλὰ στράφηκε πρὸς τοὺς μαθητάς του καὶ τοὺς ἐρώτησε· «Μὴ καὶ ὑμεῖς θέλετε ὑπάγειν;» ( ̓Ιωάν. 6,67). Δὲν εἶναι δυνατὸν ἡ κακῶς
ἐννοουμένη στὴν περίπτωσι αὐτὴ φιλανθρωπία τῆς ̓Εκκλησίας καὶ ὁ φόβος μὴ τυχὸν κακοκαρδίσωμε
κάποιες γυναῖκες νὰ ἐκλαμβάνεται ἀπ ̓ αὐτὲς ὡς ἀνοχὴ καὶ εὐλογία ἀπὸ τὴν ̓Εκκλησία τῆς ἄσεμνης καὶ σατανικῆς μόδας, ποὺ ἀκολουθοῦν.
῞Ολα βεβαίως ἐπιτρέπονται, ἐκεῖ ὅμως, ὅπου δὲν ὑπάρχει Θεός. Στὴν ̓Εκκλησία ὑπάρχει Θεός, ὁ ὁποῖος εἶναι βεβαίως πανταχοῦ παρών, ἰδιαιτέρως ὅμως εἶναι παρὼν σὲ κάθε
ἱερὸ ναό, σὲ κάθε ἁγία τράπεζα, σὲ κάθε ἅγιο ἀρτοφόριο, ὅπου φυλάσσεται καθ ̓ ὅλο τὸ ἔτος τὸ σῶμα καὶ τὸ αἷμα τοῦ Χριστοῦ. ̔Η ̓Εκκλησία δὲν εἶναι ξέφραγο ἀμπέλι. ̓Εδῶ δὲν ἐπιτρέπονται ὅλα· ἐδῶ ὑπάρχουν νόμοι· ἐδῶ ἰσχύουν ἀπαγορεύσεις.
῞Ολοι γνωρίζουμε τὴν αἰσχρότητα καὶ ἀθλιότητα, ποὺ ἐπικρατεῖ μέσα στοὺς ναοὺς ἰδιαιτέρως στὶς βαπτίσεις καὶ τοὺς γάμους. ῞Ολοι βλέπουμε τὰ ἄσεμνα καὶ προκλητικὰ νυφικά, ποὺ φοροῦν οἱ νύφες, καὶ τὶς γυμνὲς σάρκες τῶν προσκεκλημένων γυναικῶν. Στὸ σημεῖο αὐτὸ θὰ ἐκφράσωμε μιὰ ἀμφιβολία, τὴν ὁποία ἔχουμε ἐκφράσει καὶ ἄλλοτε. ̓Αμφιβάλλουμε σφόδρα, ἀδελφοὶ ἀναγνῶστες, ἐὰν «κατεβαίνῃ» τὸ Πνεῦμα τὸ ῞Αγιο καὶ εὐλογῇ ἕνα γάμο, κατὰ τὴν τέλεσι τοῦ ὁποίου ἡ νύφη ἵσταται ἡμίγυμνη ἐνώπιον τοῦ ἱερέως ἐμπρὸς στὴν ὡραία Πύλη. ̔Η ἁμαρτωλότητα τοῦ ἱερέως δὲν ἐμποδίζει τὸ ̔Αγ. Πνεῦμα νὰ τελέσῃ τὸ Μυστήριο· ἡ ἀναισχυντία ὅμως καὶ ἀσέβεια τῆς νύφης φοβούμεθα ὅτι τὸ ἐμποδίζουν. Οἱ μέλισσες πηγαίνουν στὰ ἄνθη καὶ συλλέγουν νέκταρ, ὄχι στὶς ἀκαθαρσίες· καὶ τὸ Πνεῦμα τὸ ῞Αγιο ἀναπαύεται καὶ στέλνει τὴ χάρι του ὅπου ὑπάρχει εὐσέβεια καὶ φόβος Θεοῦ καὶ ὄχι ὅπου βασιλεύει ἡ ἁμαρτία καὶ ἡ ἀνηθικότητα. ῎Ισως εἶναι καὶ αὐτὴ μία αἰτία, ποὺ οἱ περισσότεροι γάμοι σήμερα διαλύονται.
Τὸ Κοινοβούλιο ἱερώτερο τῶν ναῶν;
Τὸ Κοινοβούλιο ἱερώτερο τῶν ναῶν;
Πρὸ ὀλίγων μηνῶν συνέβη στὴ Βουλὴ τῶν ̔Ελλήνων ἕνα περιστατικό, τὸ ὁποῖο πρέπει νὰ προβληματίσῃ καὶ παραδειγματίσῃ ὅλους μας, ἰδιαιτέρως δὲ τοὺς κληρικούς. Τί συνέβη; Κατὰ τὴ διάρκεια μιᾶς συνεδρίας ὁ ἀντιπρόεδρος τῆς Βουλῆς μὲ ἀφορμὴ τὴ στενὴ φούστα καὶ τὸ κολλητὸ κοντομάνικο μπλουζάκι, ποὺ φοροῦσε μία
βουλευτής, ἔκανε παρέμβασι καὶ αὐστηρὴ παρατήρησι θεωρώντας τὴν ἐμφάνισί της προκλητική, δὲν δίστασε δὲ νὰ κάνῃ συγχρόνως ἐνδυματολογικὲς συστάσεις πρὸς ὅλους ἐν γένει τοὺς παρευρι- σκομένους βουλευτές! Καὶ ἐρωτοῦμε· Εἶναι ὁ χῶρος τοῦ Κοινοβουλίου ἱερώτερος τῶν ἱερῶν μας ναῶν; Μήπως ἀνάλογη εὐαισθησία ἔπρεπε νὰ ἔχουν δείξει πρὸ πολλοῦ καὶ οἱ ἀρχιερεῖς μας; ̓Εκτὸς καὶ ἂν
θεωροῦν τιμητικὸ γι ̓ αὐτοὺς νὰ δέχωνται μαθήματα ἠθικῆς ἀπὸ ἕνα χῶρο, ὁ ὁποῖος ἔχει ἀπαξιωθῆ στὶς ἡμέρες μας ὅσο κανένας ἄλλος χῶρος. Εἶναι καὶ αὐτὸ ἕνα σημεῖο
τῶν καιρῶν!
Συμπεράσματα – προτάσεις
̔Ο γράφων γνωρίζει ὅτι οἱ ἀπόψεις του θὰ θεωρηθοῦν ἀπὸ πολλοὺς οὐτοπικές, ἐξωπραγματικὲς
καὶ ἀνεφάρμοστες. Δὲν μᾶς ἐνδιαφέρει τί θὰ εἰποῦν κοσμικῶς σκεπτόμενοι ἄνθρωποι· μᾶς ἐνδιαφέρει τί λέγει ὁ Θεός. Δὲν ἐπιδιώκουμε τὴ δόξα καὶ ἐπιδοκιμασία τῶν ἀνθρώπων· ἐπιδιώκουμε, δίχως πολλὲς φορὲς νὰ τὸ ἐπιτυγχάνωμε, πῶς ν ̓ ἀρέσωμε στὸ Θεό. Οἱ κοσμικοὶ θ ̓ ἀποδοκιμάσουν τὶς προτάσεις μας ὡς ἀναχρονιστικές, πολλοὶ δὲ πνευματικοὶ θὰ τὶς θεωρήσουν ὀρθές, ἀλλ ̓ ἀνε φάρμοστες. Σημασία δὲν ἔχει πῶς θὰ κριθοῦν τὰ γραφόμενά μας, ἀλλὰ πῶς θὰ σταματήσῃ τὸ μεγάλο αὐτὸ κακό, ἡ μεγάλη αὐτὴ πνευματικὴ πυρκαϊά, ποὺ ἔχει λάβει ἀνεξέλεγκτες διαστάσεις καὶ καίει πολλὲς ψυχὲς στὸ πέρασμά της μέσα ἀπὸ τοὺς ἱ. ναοὺς τῆς ἑλληνικῆς ̓Ορθοδοξίας.
Καὶ λέγουμε τῆς ἑλληνικῆς ̓Ορθοδοξίας, διότι μόνο στὸν ἑλλαδικὸ χῶρο παρατηρεῖται αὐτὸ τὸ φαινόμενο καὶ ὄχι σὲ ἄλλους χώρους τῆς ̓Ορθοδοξίας. Οἱ Ρωσσίδες, οἱ Ρουμάνες καὶ ὅλες γενικῶς οἱ γυναῖκες τῶν Σλαυοφώνων ̓Ορθοδόξων ̓Εκκλησιῶν ἐκκλησιάζονται μὲ ἀξιοθαύμαστη εὐλάβεια καὶ εὐπρέπεια στοὺς ναούς των, οἱ περισσότερες φορώντας μακρυὲς φοῦστες καὶ κάλυμμα στὸ
κεφάλι τους· τὸ ἴδιο καὶ οἱ γυναῖκες, ποὺ ἀνήκουν στὶς ἑλληνορθόδοξες παλαιοημερολογητικὲς παρατάξεις. Μεγάλη ἐπί σης εὐλάβεια παρατηρεῖται καὶ στοὺς ναοὺς τοῦ ̓Αποδήμου ̔Ελληνισμοῦ· τὸ ἴδιο καὶ στὰ περισσότερα μοναστήρια τοῦ αὐτοῦ χώρου, γυναικεῖα καὶ ἀνδρικά, ὅπου
ἰσχύει καὶ τηρεῖται αὐστηρὸς ἐνδυματολογικὸς κώδικας. Δὲν φθάνουν οἱ ἐπιταγὲς τῆς σύγχρονης μόδας καὶ σ ̓ αὐτὲς τὶς γυναῖκες; Πῶς αὐτὲς κατορθώνουν νὰ ἐνδύωνται σεμνὰ
καὶ θεάρεστα, σὲ ἀντίθεσι μὲ τὶς ̔Ελληνίδες, ποὺ ἔχουν γίνει ἕρμαια τῆς σατανικῆς μόδας τῆς ἐποχῆς μας, μεταφέροντας αὐτὴ καὶ στοὺς ἱεροὺς ναούς;
Ως πρῶτο λοιπὸν βῆμα πρὸς ἀντιμετώπισι τοῦ προβλήματος προτείνουμε ν ̓ ἀναρτηθῇ ἐπιγραφὴ στὴν εἴσοδο ὅλων τῶν ναῶν τῆς ἱ. ̓Αρχιεπισκοπῆς καὶ τῶν ἱ. Μητροπόλεων, ποὺ θὰ γράφῃ τὰ ἑξῆς· «Προσοχή! ̔Ο ναὸς εἶναι τόπος ἱερός. Παρακαλεῖσθε νὰ εἰσέρχεσθε μὲ εὐπρεπῆ ἐνδυμασία. Παρακαλοῦνται οἱ γυναῖκες νὰ ἀποφεύγουν τὰ παντελόνια, τὶς μίνι φοῦστες καὶ ἄλλα ἄσεμνα καὶ προκλητικὰ ἐνδύματα, οἱ δὲ ἄνδρες τὶς βερμοῦδες καὶ τὰ σόρτς». Δυστυχῶς εἶναι σύνηθες πλέον φαινόμενο κατὰ τοὺς καλοκαιρινοὺς μῆνες νέοι κυρίως ἄνδρες νὰ ἐκκλησιάζωνται φορώντας βερμοῦδες καὶ σόρτς. Φρονοῦμε ὅτι διαβάζοντας τὴν ἐπιγραφὴ αὐτὴ θὰ συνετισθοῦν καὶ θὰ διορθωθοῦν.
Ως δεύτερο μέτρο προτείνουμε τὴ σύνταξι εἰδικῆς Συνοδικῆς ἐγκυκλίου, ποὺ θ ̓ ἀναγνωσθῇ σὲ ὅλους τοὺς ναούς, θὰ ἐξηγῇ χωρὶς φόβο καὶ πάθος τὶς θέσεις τῆς ̓Εκκλησίας, καὶ θὰ καλῇ ὅλους τοὺς πιστοὺς νὰ σεβαστοῦν τὴν ἱερότητα τῶν ναῶν καὶ νὰ συμμορφωθοῦν μὲ τὶς ὑποδείξεις τῆς ̓Εκκλησίας. Δεδομένου ὅτι οἱ γυναῖκες, γιὰ τὶς ὁποῖες ὁμιλοῦμε, δὲν εἶναι ἄπιστες (ἐὰν ἦταν ἄπιστες δὲν θὰ ἐκκλησιάζονταν), ἀλλὰ πιστές, πολλὲς δὲ ἀπ ̓ αὐτὲς συμμετέχουν στὰ μυστήρια τῆς ἱ. ̓Εξομολογήσεως καὶ τῆς θ. Εὐχαριστίας, ὡς τρίτο μέτρο προτείνουμε τὴν ἐν Χριστῷ συστηματικὴ νουθεσία καὶ πνευματικὴ καθοδήγησι ἐκ μέρους τῶν σεβαστῶν Πνευματικῶν καὶ ἐξομολόγων τους καὶ προειδοποίησι γιὰ τὶς ὀλέθριες συνέπειες, ποὺ θὰ ἔχουν ἐὰν δὲν συμμορφωθοῦν πρὸς τὶς ὑποδείξεις τῆς ̓Εκκλησίας. ̓Αλήθεια, πόσοι Πνευματικοὶ ἔχουν σκεφθῆ ἢ ἔχουν ἐξηγήσει στὰ πνευματικά τους τέκνα τὴν ἐφαρμογή, ποὺ ἔχει ὁ θεόπνευστος λόγος τοῦ Αποστόλου Παύλου στὸ Α´ Κορ. 11,27-30 στὴν περίπτωσι τῶν σημερινῶν γυναικῶν, οἱ ὁποῖες, δίχως αἰδῶ καὶ φόβο Θεοῦ, ἐκκλησιάζονται μὲ ἄσεμνη καὶ ἀσεβῆ ἐμφάνισι καὶ κοινωνοῦν τὰ ῎Αχραντα
Μυστήρια; Γνωρίζουν οἱ Πνευματικοὶ τὶς εὐθῦνες, ποὺ ἐπωμίζονται ἔναντι τοῦ Θεοῦ, ἀλλὰ καὶ τῶν πνευματικῶν τους τέκνων, μὲ τὴ σιωπή τους καὶ τὴ διατήρησι τῶν τέκνων τους στὴν ἄγνοια καὶ τὸν ὀλέθριο ἐφησυχασμό; ̓Αναλαμβάνουν ἐπίσης οἱ Πνευματικοὶ τὶς εὐθῦνες γιὰ τὸν σκανδαλισμό, που προκαλοῦν στοὺς ἄνδρες οἱ παρελάσεις ἐνώπιόν τους ὅλων αὐτῶν τῶν γυμνῶν γυναικείων σαρκῶν τὴν ὥρα τῆς θ. Λειτουργίας καὶ τῶν ἱ. Μυστηρίων; Σεβαστοὶ πατέρες, μὴ παίζετε μὲ τὴ σιωπὴ καὶ ἀνοχή σας ἐν οὐ παικτοῖς.
̓Αδελφοὶ ̓Ορθόδοξοι χριστιανοί, ποὺ διαβάζετε αὐτὲς τὶς γραμμές, ὅλα δείχνουν ὅτι ἡ διαφθορά, ἀνηθικότητα, ἀσέβεια καὶ ἀκολασία, ποὺ ἔχουν κατακλύσει τὴν Πατρίδα
μας, ἀργὰ ἢ γρήγορα κάπου θὰ ξεσπάσουν. Κάποιο κακὸ προμηνύεται. Θὰ εἶναι ἰσχυρὸς καὶ φονικὸς σεισμός; Θὰ εἶναι πόλεμος; Θὰ εἶναι πεῖνα; ̔Ο Θεὸς γνωρίζει. ῞Ενα εἶναι βέβαιο. ̔Η ἁμαρτία καὶ ἀποστασία τῆς γενεᾶς μας ἔχει φθάσει στὰ ἄκρα καὶ δὲν θὰ μείνῃ ἀτιμώρητη, ἐκτὸς καὶ ἂν μετανοήσωμε. ῍Ας τὸ κάνωμε σύντομα, κλῆρος καὶ λαός, μὲ τὴ βεβαιότητα, ὅτι ἡ ἀγάπη καὶ τὸ ἀμέτρητο ἔλεος τοῦ Θεοῦ θὰ ὑπερισχύσουν τῆς δικαιοσύνης του καὶ δὲν θὰ ἐπαναλάβωμε καὶ ἐμεῖς μὲ πόνο καὶ δάκρυα τοὺς λόγους τοῦ λῃστοῦ ἐπάνω στὸ σταυρό· «ἄξια ὧν ἐπράξαμεν ἀπολαμβάνομεν» (Λουκ. 23, 41)
