…Και πάλι στο
προσκήνιο και στις πρωτοβουλίες οι κελλιώτες θα έχουν τον πρώτο λόγο, γιατί
ολότελα δική τους θεωρούν την Θαυματουργό Εικόνα, γιατί σε κελλί έγινε το
ψάλσιμο του ύμνου απ' τον Αρχάγγελο και από 'κει την μετέφεραν οι πατέρες τον
ενδέκατο αιώνα στο Πρωτάτο, το κέντρο των δικαιοδοσιών και της πνευματικής
αίγλης του Πρώτου, για μεγαλύτερή της τιμή και για να την προσδιορίσουν ως την
πολιούχο και προστάτιδα ολοκλήρου του Αγίου Όρους.
Είναι μεγάλη η
εγκαύχησις της τάξεως των κελλιωτών, γιατί εκλαμβάνουν τους εαυτούς των ως
εξόχως ευνοημένους απ' την Παναγία. Κυρίως κατά την σημερινή ευκαιρία και
πολύωρη λιτανεία συνεχώς θα τονίζουν και θα επαναλαμβάνουν ότι δική τους είναι
η Εικόνα και ότι «δεν Την έφεραν οι Μοναστηριακοί από κανένα Μοναστήρι τους...».
Η λιτανεία της
αγίας εικόνας (Ιουστίνου ιερομ. Σιμωνοπετρίτου)
Τη δεύτερη
μέρα του Πάσχα γίνεται στον ιερό ναό του Πρωτάτου πανηγυρική θεία Λειτουργία
και ακολουθεί μεγαλοπρεπέστατη λιτανεία της θαυματουργής εικόνας στα όρια της
σκήτης των Καρεών «μετά σκήπτρων και Θείων εικόνων, λαμπαδοφορουμένων ιερέων
και διακόνων, μετά μανουολίων και μετά της του σύμπαντος μοναχικού ομηγύρεως
ψαλλόντων της λαμπράς τα μελλίρυτα άσματα και ευωχίαν παρακλήσεως εν
ειθισμένοις τόποις ποιούμενων».
Η
λιτάνευση και περιφορά της εικόνας γίνεται «διά την αγάπην την ιδικήν μας· ήτοι
διά να αγιάζη τους οίκους μας· διά να ευλογή τους καρπούς μας· διά να διώκη
κάθε βλαβερόν ζωύφιον από τους κήπους και αμπελώνας και δένδρα μας και
τελευταίον, διά να καθαρίζη τον αέρα από κάθε νοσηράν αναθυμίασιν, και ούτω να
ποιή αυτόν εύκρατον εις την υγείαν των σωμάτων μας».
Συμμετέχουν ο
χοροστατών αρχιερεύς, η Ιερά Επιστασία, οι πολιτικές αρχές και πλήθος κόσμου
που συρρέει απ’ τα διάφορα μέρη του Όρους, απ’ τα μοναστήρια, απ’ τις σκήτες
και ιδιαίτερα απ’ τα πέριξ των Καρεών κελλία, δείχνοντας έτσι τη θερμή ευλάβεια
και το σεβασμό προς την Κοινή Προστάτιδα. Φρουρό και Φύλακα του Ιερού Τόπου
Κυρία Θεοτόκο. Προπολεμικά ο αριθμός των ανθρώπων που ακολουθούσε τη λιτανεία
περνούσε τις δύο χιλιάδες.
Η διαδρομή της
λιτανείας απ’ αρχαιοτάτων χρόνων είναι καθορισμένη και στο Τυπικό της εκτίθεται
με κάθε λεπτομέρεια. Στους διάφορους σταθμούς της λιτανείας γίνονται ποικίλες
εκφωνήσεις και διάφορες ευχές προς αποτροπή νόσων και επιδημιών που επιπολάζουν
στους ανθρώπους και στην καλλιεργούμενη φύση, καθώς και στα ζώα.
Το Τυπικό
βρίσκεται γραμμένο σε τρία χειρόγραφα, που φυλάγονται στη βιβλιοθήκη του
Πρωτάτου. Το πρώτο γράφτηκε μετά το 1508. Σ’ αυτό αναφέρεται πως η λιτανεία
ξεκινάει απ’ την εκκλησία του Πρωτάτου και ακολουθεί τη διαδρομή: Ιβηριτικό
κονάκι, πύργος του Μακρή, μονή Κουτλουμουσίου -όπου την υποδέχονται ό ηγούμενος
και φορεμένοι ιερείς-, πύργος του Ραβδούχου, μονή του Αλυπίου, σταυρός του
Χρυσοστόμου, σταυρός του αγίου Στεφάνου, σταυρός άνωθεν του πνευματικού παπά
κυρ- Σάββα, σταυρός του Καπρούλη και του Ψαρά. σταυρός του μεγάλου Αντωνίου και
του αγίου Βασιλείου, σταυρός Ζωγραφίτικος, μονή του αγίου Σάββα εις τον πύργον,
Ξηροποταμηνό κονάκι και πάλι στη μεγάλη εκκλησία του Πρωτάτου.
Το δεύτερο γράφτηκε
το 1851 από τον γνωστό ζωγράφο και εκκλησιάρχη του Πρωτάτου ιερομόναχο Μακάριο
Γαλατσιάνο. Το τρίτο γράφτηκε το 1913 και είναι στην πραγματικότητα αντιγραφή
του προηγούμενου.
Στα δύο
τελευταία Τυπικά προστέθηκαν και μερικοί ακόμη σταθμοί της λιτανείας με
ανάλογες εκφωνήσεις: Παντοκρατορινό κονάκι, σταυρός της σκήτης του αγίου
Παντελεήμονος, Αγιοπαυλίτικο κονάκι. Ρωσικό κονάκι και «καινό Συνακτικό των
Επιστατών». Δε διέρχεται όμως απ’ τον πύργο του Μακρή και ο σταυρός του
Καπρούλη μνημονεύεται ως σταυρός του Κιοσκίου.
Ολοι οι
μοναχοί έχουν πόθο να διαβεί η χαριτόβρυτη εικόνα κι από τα όρια των δικών τους
κελλιών, για να τα ευλογήσει με το πέρασμά της. Σε κάθε κελλί διαβάζεται το
σχετικό Ευαγγέλιο και ψάλλεται το τροπάριο του Αγίου, στο όνομα του οποίου
τιμάται το κελλί.
Η λιτανεία
μέχρι σήμερα συνεχίζεται να τελείται αδιάκοπα και παρά την πολύωρη πορεία την
ακολουθούν πολλοί μοναχοί και λαϊκοί τιμώντας τη χάρη της και ζητώντας την
ευλογία της, Στα παλιότερα χρόνια, επιστρέφοντας απ’ τη λιτανεία, μετά την
τέλεση του Εσπερινού, πήγαιναν «άνω εις τα Κατηχούμενα, και εκεί ητοιμασμένης
ούσης Τραπέζης, εφιλεύοντο πάντες οι λιτανεύοντες αδελφοί, φιλία και
παρακλήοει μεγάλη».
Θαύματα της
εικόνας κατά τη λιτανεία
Στα παραπάνω
Τυπικά μνημονεύονται και τα εξής εξαίσια σημεία που έδειξε ο Θεός:
Το έτος 1508
οι μοναχοί του Διονυσιάτικου κελλίου του αγίου Στεφάνου, την ώρα της λιτανείας,
εγκατέλειψαν το κελλί, κρύφτηκαν και δεν υποδέχτηκαν την εικόνα της Θεοτόκου
ούτε περιποιήθηκαν τους λιτανεύοντες μοναχούς. Το ίδιο βράδυ δυνατή βροχή και
χαλάζι αφάνισαν τ’ αμπέλια τους, τα δένδρα και τους κήπους τους, ενώ των
γειτόνων τους έμειναν «σώα και ευθαλή». Οι μοναχοί, συναισθανθέντες την αμαρτία
τους, έσπευσαν στη μονή Διονυσίου και ανήγγειλαν το γεγονός στον άγιο Νήφωνα,
πατριάρχη Κωνσταντινουπόλεως, που βρισκόταν τότε εκεί. Εκείνος τους
επιτίμησε ανάλογα και την επόμενη χρονιά υποδέχτηκαν με τιμή την εικόνα, περιποιήθηκαν
τους μοναχούς και πέφτοντας στη γη ζήτησαν συγχώρεση για την περσινή τους
συμπεριφορά,
Και οι μοναχοί
της μονής Κουτλουμουσίου δυο φορές δεν έλαβαν μέρος στη λιτανεία, λέγοντας ότι
«ημείς μοναστήριον μέγιστον έσμεν, και οφείλομεν ιδίως λιτανεύειν, ως και τα
άλλα μοναστήρια, και την αρχαίαν ταύτην παράδοσιν των πατέρων ου ποιούμεν». Και
«ευθύς η οργή του Θεού ανέβη επ’ αυτούς». Την πρώτη φορά οι αλλόφυλοι τους
έκαψαν το καράβι του μοναστηριού και τον αρσανά και τη δεύτερη η νεόδμητη
τράπεζα του μοναστηριού μαζί με άλλα κτίσματα κατέπεσαν «αθρόως ως τα
Ιεριχούντια τείχη»,
πηγή:
Ιουστίνου ιερομ. Σιμωνοπετρίτου,
«Άξιον Εστιν» – Η θαυματουργή εικόνα του
Πρωτάτου,
Αγιορείτικα τετράδια 1
ΠΑΛΑΙΟΤΕΡΕΣ ΑΝΑΡΤΗΣΕΙΣ ΣΧΕΤΙΚΕΣ ΜΕ ΤΗΝ ΣΗΜΕΡΙΝΗ ΗΜΕΡΑ
 |
 |
 |
 |
 |
 |
Δημοσίευση σχολίου