Οδοιπορικό στην Ιερά Μονή Στομίου Κόνιτσας, εκεί όπου μόνασε για 4 χρόνια ο Άγιος Παΐσιος (ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ)

Κείμενο - Φωτογραφίες: Δημήτρης Σωτηρόπουλος Απόσπασμα από το βιβλίο του «Μοναστήρια της Ηπείρου», που κυκλοφορεί από τις Εκδόσεις Δ. Σωτηρόπουλος (ΠΑΤΗΣΤΕ ΕΔΩ ΓΙΑ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ - ΠΑΡΑΓΓΕΛΙΕΣ)

Παρασκευή πρωί, νωρίς. Εν μέσω πολιτικών εξελίξεων και κοινωνικών αναταράξεων, ένα ακόμα καλοκαιριάτικο πρωινό ξεκινά, εδώ στις εσχατιές της Ελλάδας, στην ακριτική και πανέμορφη Κόνιτσα. Τόπο πανέμορφο, ιστορικό, με καύχημά του το Μοναστήρι της Παναγίας Στομίου που βρίσκεται σε δυσπρόσιτη θέση μέσα στο φαράγγι του Αώου ποταμού.

Η πεζοπορία για την Ιερά Μονή, διαρκεί περίπου 2 ώρες. Καλύπτουμε 5 χιλιόμετρα απόστασης, από τα οποία τα πρώτα 3 είναι χαμηλής δυσκολίας περπατώντας παράλληλα στην όχθη του ποταμιού, ενώ τα 2 τελευταία είναι τα δυσκολότερα με πολύ απότομη ανάβαση μέχρι την Είσοδο του Μοναστηριού.

Ανεβαίνοντας προς την Μονή Στομίου

Οι εικόνες που εναλάσσονται στην μαγευτική ηπειρώτικη φύση, είναι σαγηνευτικές. Ορμητικά, βαθυγάλανα τρεχούμενα νερά του ποταμού, με τα πλατάνια στις όχθες του να προσφέρουν την, τόσο απαραίτητη στους πεζοπόρους, σκιά κατά μήκος της διαδρομής.

Ανάμεσα σε πλατάνια και πυκνή βλάστηση, 

η Μονή διακρίνεται από μακριά

Το Μοναστήρι διακρίνεται από μακριά να υψώνεται εντυπωσιακό. Εδώ, ο Γέροντας Παΐσιος, ο μεγάλος αυτός Άγιος της εποχής μας, έζησε για τέσσερα χρόνια, από το 1958 ως το 1962, στην αρχή του μοναστικού του βίου, πριν περάσει από το Σινά και καταλήξει στο Άγιον Όρος. Μάλιστα, θεωρείται ο ανακαινιστής της Μονής, αφού ο ίδιος με προσωπικό μόχθο κατάφερε και την αναστήλωσε, κουβαλώντας ακόμα και με τα χέρια βαριά φορτία από κάτω από το ποτάμι, κινητοποιώντας και ευαισθητοποιώντας τους αγαθούς κατοίκους των γύρω χωριών, συγκεντρώνοντας εισφορές που του έστελνε η Παναγιά με ευσεβείς ανθρώπους, μαζεύοντας εργάτες, φτιάχνοντας ο ίδιος κουφώματα, πατώματα, στέγες, σαν μαραγκός.

Το Μοναστήρι του Στομίου (που ονομάστηκε έτσι από τη στενή χαράδρα πάνω από την οποία είναι χτισμένο), είναι αφιερωμένο στην Υπεραγία Θεοτόκο και είχε πρωτοκτιστεί στην απέναντι πλευρά στα 1590, αλλά μεταφέρθηκε στη σημερινή του θέση στα 1774, επειδή εκεί μετέβη θαυματουργικά η Ιερά Εικόνα της Μονής!

Η Ιερά Μονή Παναγίας Στομίου

Έπαιξε καθοριστικό ρόλο στην πνευματική καλλιέργεια των χωριών, αφού συντηρούσε συνεχώς πολλά σχολεία στη γύρω περιοχή, διατηρώντας έτσι αναμμένο το αληθινό φως της Παιδείας, την Ορθόδοξη ελληνοχριστιανική αγωγή, αυτή που άναψε τη φλόγα του 1821, αυτή που έφτιαξε τα μεγάλα Έπη των Βαλκανικών Απελευθερωτικών Πολέμων του 1912-1913, καθώς και το απαράμιλλο Έπος του 1940-41.

Το ταπεινό κελλάκι του Αγίου, 

με το ξύλινο κρεβάτι που έφτιαξε ο ίδιος

Μετά από μια πεζοπορία που δοκιμάζει τις αντοχές μας, εισερχόμαστε επιτέλους στο Μοναστήρι. Εκεί, αντικρύζουμε το κελλί του Οσίου: Μικρό, στενό, με το ξύλινο κρεβατάκι που είχε κατασκευάσει ο ίδιος να είναι το μοναδικό του έπιπλο. Διάφορες εικόνες βρίσκονται μέσα σε αυτό, ενώ εντύπωση προκαλεί η πινακίδα που είχε τοποθετήσει ο Γέροντας πριν τη Μονή «ΠΡΟΣ ΑΩΟΝ ΟΙ ΑΣΕΜΝΩΣ ΕΝΔΕΔΥΜΕΝΟΙ - ΠΡΟΣ Ι.Μ.Σ ΟΙ ΣΕΜΝΩΣ», για να υπενθυμίσει στους προσκυνητές πως πρέπει να εισέρχονται ευλαβώς στο Μοναστήρι!

Η εκπληκτική θέα από το Μοναστήρι, με το νεοσύστατο Ναό προς τιμήν του Γέροντος Παϊσίου σε πρώτο πλάνο: 

Στο βάθος, το φαράγγι και η Κόνιτσα

Ανεβαίνουμε προς τον μεγάλο Σταυρό που δεσπόζει στην αυλή της Μονής. Από εκεί, η θέα είναι καταπληκτική! Στο βάθος η Κόνιτσα, με το φαράγγι του Αώου να σχηματίζει ένα «στόμιο», ακριβώς στο σημείο όπου βρίσκεται το Μοναστήρι. Αριστερά μας, οι πανύψηλες κορυφές της Πίνδου.

Κοντά στον Σταυρό, χτίζεται παρεκκλήσιο προς τιμήν του Αγίου Παϊσίου. Είναι ευκαιρία να προσκυνήσουμε στον παλαιό Ναό, ο οποίος είναι το μοναδικό κτίσμα που διασώθηκε από την καταστροφική μανία των Γερμανών το 1943.

Εντός του Καθολικού της Ιεράς Μονής Στομίου

Πράγματι, η μικρή Εκκλησία της Μονής είναι απλή και κατανυκτική. Παρότι οι περισσότερες τοιχογραφίες έχουν καταστραφεί, στο εσωτερικό της ο χρόνος μοιάζει να έχει σταματήσει και να αδιαφορεί για τα όσα συμβαίνουν στον «έξω κόσμο». Εδώ, ο προσκυνητής μπορεί να προσευχηθεί απερίσπαστος και να πλησιάσει στον Θεό.

Συναντούμε και τον Ηγούμενο της Μονής, τον Γέροντα Κοσμά. Μαζί με έναν ακόμα μοναχό, συγκροτούν την σημερινή Αδελφότητα και κρατούν ανοιχτό το ιστορικό Μοναστήρι.

«Είμαι 37 χρόνια εδώ», μας λέει ο π. Κοσμάς. «Στα νιάτα μου, έφερνα στις πλάτες ξύλα, οικοδομικά υλικά και ό,τι άλλο χρειαζόταν το Μοναστήρι». Όμως, τα χρόνια περνούν για όλους μας.

Η ώρα περνά και πρέπει να κατηφορίσουμε προς την Κόνιτσα. Στο Μοναστήρι επικρατεί απόλυτη ησυχία, που διακόπτουν μονάχα οι εργασίες των τεχνιτών για το νέο παρεκκλήσι και τα πουλιά του πυκνού δάσους.

Σκέφτομαι, πόσο σημαντικό είναι να υπάρχουν ανοιχτά στους προσκυνητές τέτοια Μοναστήρια. Πόση δύναμη παίρνει - ειδικά - ο κόσμος των πόλεων, όταν βρίσκεται εδώ.

Δεν είναι μόνο η θεσπέσια φύση και η εξαιρετική θέα. Αλλά κυρίως η μεγάλη ευλογία που αισθανόμαστε ότι υπάρχει εδώ, σε έναν τόπο καθαγιασμένο από τους πνευματικούς αγώνες τόσων Πατέρων, μεταξύ των οποίων και ο Όσιος Παΐσιος.

Μάλιστα, δεν θα ήταν υπερβολή αν λέγαμε πως η Ιερά Μονή Στομίου είναι από τα Μοναστήρια που σου γεννιέται αμέσως η επιθυμία να επιστρέψεις κάποτε, παρά τη δυσκολία προσέγγισής της.

Σε αυτή την πραγματική αετοφωλιά της Ηπείρου, καταλαβαίνει κανείς τι σημαίνει πραγματικός μοναχισμός, ακόμα και στον 21ο αιώνα...!

Μια μικρή ανάπαυλα κατά τη διάρκεια της πεζοπορίας, δίπλα στον Αώο ποταμό

ΜΟΙΡΑΣΤΕΙΤΕ ΤΟ: