Την έψαχνα καιρό. Όπως οι περισσότεροι, την είχα δει σε αφιερώματα για τη σημερινή μέρα, αλλά όχι στην αρχική της μορφή. Συνήθως ήταν χαμηλής ποιότητας (ανάλυσης), λίγο σκοτεινή και...κουτσουρεμένη. Ευτυχώς, μετά από αναζήτηση ανακάλυψα την περίφημη φωτογραφία της Βούλας Παπαϊωάννου, μιας ταλαντούχας φωτογράφου της εποχής του πολέμου που διέσωσε πολλά στιγμιότυπα με τον φακό της από το 1940 και την μετέπειτα κατοχή.
Ας την κοιτάξουμε λοιπόν καλά. Μια μητέρα, αποχαιρετά τον γιο της που ετοιμάζεται να αναχωρήσει για το μέτωπο. Η φωτογραφία είναι τραβηγμένη στην Αθήνα και, αν κρίνουμε από τον φωτισμό, πρωϊνές ώρες. Πιθανότατα λίγες ώρες μετα το χτύπημα των σειρήνων που ξύπνησε τους Έλληνες, ανακοινώνοντάς τους την έναρξη του πολέμου.
Η μορφή της μάνας: Σεβάσμια, στα μαύρα, με την παραδοσιακή μαντήλα. Πιθανότατα χήρα που ξεπροδοβίζει το σπλάγχνο της στον πόλεμο. Το πρόσωπό της, φωτίζεται από τις ακτίνες του φθινοπωρινού ήλιου και αποκαλύπτει ρυτίδες και άλλα σημάδια της ηλικίας της. Φανερώνει όμως κι ένα συγκρατημένο χαμόγελο, την στιγμή που προσφέρει στο παιδί της μια εικόνα - φυλακτό του Αγίου Γεωργίου. Σημαδιακός ο συμβολισμός: Ο καβαλάρης σκοτώνει με το δόρυ τον δράκοντα. Λίγο μετά, οι Έλληνες θα εξοντώσουν τον "δράκοντα" από την Ιταλία, υπέρτερο πολεμικά και στρατιωτικά αλλά λειψό στο δίκαιο και την ψυχή.
Ο γιος: Σφίγγει δυνατα τη μητέρα του. Χαμογελά κι εκείνος συγκρατημένος και δέχεται με ευγνωμοσύνη το δώρο της, σκύβοντας ελαφριά το κεφάλι ως ένδειξη σεβασμού και για να ασπαστεί την εικόνα. Ίσως δεν ξαναδεί ο ένας τον άλλον. Η στιγμή είναι ιερή. Θυμίζει αρχαία τραγωδία ή μεταγενέστερο βυζαντινό δράμα. Χωρίς να είμαστε εκεί την ώρα που τραβήχτηκε η φωτογραφία, αισθανόμαστε δέος και συγκίνηση για τον αποχαιρετισμό μάνας και γιου. Μια βουβή εικόνα, εντελώς αντίθετη στη σύγχρονη εποχή της απίστευτης υπερπληθώρας ήχου και κίνησης, (συνήθως) περιττών φωτογραφικών ενσταντανέ, ματαιόδοξων selfies και ανόητων περιαυτολογημάτων.
Λένε, ότι μια φωτογραφία αξίζει όσο χίλιες λέξεις. Εδώ, ισοδυναμεί με την αφήγηση ολόκληρου του πολέμου. Έτσι ξεκίνησε, με την ακλόνητη πίστη των Ελλήνων ότι θα νικήσουν. Με τις προσευχές της μάνας. Και με τους θριάμβους στα πεδία των μαχών από τους στρατιώτες μας που χαρακτηρίστηκαν ως ένα θαύμα, ανέλπιστο και συγκλονιστικό.
Δημοσίευση σχολίου