Τι είναι σημαντικότερο το νερό ή η δίψα? Γιατί στην
συνάντηση της με τον Χριστό η Σαμαρείτισσα παρατάει την στάμνα που θα
γέμιζε νερό, δίπλα στο πηγάδι, και φεύγει πίσω στο μέρος που έμενε? Τι
σημαίνει αυτή η εγκατάλειψη του νερού? Τι είναι αυτό που έγινε πιο πριν
και που τώρα ούτε αυτή διψάει πια, αλλά ούτε και ο Χριστός που πεινούσε
δεν πεινάει πια?Κάποτε οι άνθρωποι συνεπαρμένοι από κάποιο μεγάλο σκοπό πολύ σημαντικό για την ζωή τους, μπορούν
να στερηθούν κάποια πολύ σημαντικά και απαραίτητα γι’ αυτούς, το νερό
,την τροφή, την υγεία τους, κάποτε ίσως και την ίδια τους τη ζωή………..Χιλιάδες
τέτοιοι άνθρωποι ζήσανε με ένα όραμα-αληθείας πάνω στην γη, κάνοντας
άλλοι από αυτούς τον πλανήτη μας ομορφότερο κι άλλοι όχι……..Άραγε και
εδώ τώρα πρόκειται περί αυτού?Όχι, εδώ η εγκατάλειψη του νερού
και του φαγητού δεν είναι άρνηση του νερού και του φαγητού ,αλλά είναι
άρνηση του κλειστού- εγωιστικού τρόπου ζωής ..είναι μια ορμή για
βαθύτερη κοινωνία του Χριστού με την Σαμαρείτισσα και όχι μια περιφρονητική αποφυγή του νερού και του φαγητού δηλαδή αποφυγή του κόσμου χάριν μιας ‘υψηλότερης’ ζωής.Ο
κόσμος, η φύση, οι τροφές, ο πολιτισμός, η μουσική, ο έρωτας μπορούν
όλα να πάρουν μέρος στην απειρότητα του Θεού, άλλωστε γι’ αυτό έδωσα την
ζωή του ο Χριστός ‘υπέρ της του κόσμου ζωής’…
Αυτό που συμβαίνει είναι ότι τώρα γι’ αυτούς σημαντικότερος από την
επιβίωση τους είναι αυτός με τον οποίον συνομιλούν… Αυτός που μοιράζεται
τώρα μαζί τους τον λόγο… Η άρνηση της τροφής συμβαίνει γιατί είναι τώρα
ο άλλος πιο σημαντικός από την δίψα κ την πείνα τους.Ο άλλος είναι που έχει τώρα την απόλυτη προτεραιότητα ακόμη πάνω και από την επιβίωση!Το
νερό και το ψωμί της Σαμαρείτισσας τώρα είναι ο Χριστός που σαν λόγος
μπήκε μέσα της, και το νερό και το φαγητό του Χριστού είναι η
Σαμαρείτισσα που σαν λόγος μπήκε μέσα του!
Εδώ λόγος δεν είναι η χρήσιμη μορφή επικοινωνίας όπως
συμβαίνει και στα ζώα, ούτε είναι μια πληροφόρηση που μας μαθαίνει κάτι,
ούτε βεβαία είναι μια θρησκευτική ομιλία, αλλά λόγος είναι η αποκάλυψη
του άλλου μέσα μας, μέσα από ένα καινούριο μοναδικό τρόπο!
Τον Θεό όπως και τους ανθρώπους τους γνωρίζουμε με την σχέση κι όχι κατανοώντας ένα νόημα.. Ο
λόγος δεν είναι αποτέλεσμα ούτε και μέσον νοησιαρχίας, αλλά ούτε και
ψυχολογισμού, ο λόγος δεν στοχεύει τον εαυτό αλλά τον άλλον, με τον
οποίον και κοινωνείται. Ο λόγος δημιουργείται από εκείνη την προσπάθεια που είναι έξοδος από τον εαυτό μας για να συναντήσουμε τον άλλον.
Εμείς δεν θέλουμε να συναντήσουμε, να αγαπήσουμε, καλές ιδέες
[νοησιαρχία] ή τα ωραία μας συναισθήματα για τους
άλλους[ψυχολογισμός]...
Εμείς θέλουμε, αν γίνεται-στιγμές έστω- να λιγοστέψουμε, ει δυνατόν
να σταματήσουμε να υπάρχουμε για να υπάρχουν έτσι οι άλλοι, ο Άλλος.. Ο Λόγος κοινωνείται και δεν πληροφορεί. Τον ενδιαφέρει ο άνθρωπος κι όχι το γεγονός………… Γι’ αυτό και στην εκκλησία ο Λόγος γράφεται με κεφαλαία και για να τον συναντήσεις πρέπει να τον φας.
<Όταν γεννήθηκε ένας λόγος [αληθινό γεγονός]>
…μπροστά μας η γυναίκα μου… λίγο προτού μπούμε με την άλλη στο ξενοδοχείο..
‘…το βλέμμα της κοιτούσε εμένα… την άλλη δεν την κοιτούσε, μην την μειώσει…
Το βλέμμα της… όχι σας τσάκωσα, με απατάς, θα δεις και εγώ.. Βλέμμα χωρίς κριτική, αλλά με πόνο…
…μετά είπε : ’ που κάναμε λάθος?’
Από τότε άρχισα να ζω γι’ αυτήν…
[έτσι τότε γεννήθηκε ένας λόγος]
του π. Σιλουανού Β.
Η ΣΤΑΜΝΑ
Του Πρωτ. Ευαγγέλου Παχυγιαννάκη
Στο ευαγγέλιο που ακούσαμε χθες στην Κυριακάτικη λειτουργία και
αναφέρεται στη συνάντηση και τον διάλογο του Χριστού με τη Σαμαρείτιδα
(Ιωάν.4.5-42), υπάρχει μια λέξη που, ακούοντάς την κανείς, μπορεί να πει
πως δεν χρειαζόταν ή τουλάχιστον ότι είναι χωρίς νόημα. Και όμως, καμιά
λέξη του ευαγγελίου δεν είναι περιττή και καθεμιά έχει την ερμηνεία και
τη σημασία της.
Η αλήθεια είναι πως, όταν διαβάσομε προσεκτικά το ευαγγέλιο του
Ιωάννη, από το οποίο είναι παρμένη και η παραπάνω περικοπή, θα
αντιληφθούμε την ακρίβεια με την οποία περιγράφουν τα γεγονότα της ζωής
του Χριστού οι ευαγγελιστές, χωρίς περιττά πράγματα, αφού για να τα
γράψει κανείς όλα «όσα εποίησεν ο Ιησούς, δεν θα μπορέσουν να τα χωρέσουν όλα τα βιβλία του κόσμου» (Ιωάν.21.25).
Άρα, αυτά που γράφουν είναι σημαντικά. Στη συγκεκριμένη περίπτωση, αφού
επραγματοποιήθη αυτός ο υπέροχος και μοναδικά πνευματικός διάλογος του
Χριστού με την Σαμαρείτιδα, ότι «ο Θεός είναι πνεύμα και τους προσκυνούντας αυτόν εν πνεύματι και αληθεία δει προσκυνείν» και αφού απάντησε ο Χριστός στην εναγώνια νοσταλγία της για τον ερχομό του Μεσσία με τον αφοπλιστικό λόγο Του:«Εγώ ειμι ο λαλών σοι», αποκαλύπτοντας
έτσι πλήρως την ταυτότητά Του, ως Μεσσία, επήλθε μια ριζική μεταβολή
στον εσωτερικό της κόσμο. Ξέχασε τον παλιό εαυτό της, γέμισε με θείο
έρωτα η καρδιά της, έγινε νέος άνθρωπος κι έφυγε τρεχάτη να διαλαλήσει
παντού«τοις ανθρώποις: «Δεύτε ίδετε άνθρωπον, που μου είπε τα πάντα όσα εποίησα».
Έτσι γίνεται πάντα. Μπορεί ο άνθρωπος να έχει δώσει την καρδιά του σε
χίλιους δυό έρωτες, στον πλούτο και τη δόξα, στη φιλία και την απόλαυση
των ποικίλων ηδονών της σάρκας και των αισθήσεων, μα η καρδιά ποτέ δεν
θα αναπαυθεί σ’ αυτές τις αγάπες όσο πλούσιες και πληθωρικές κι αν
φαίνονται, γιατί πάντοτε θα αναζητά τον αιώνιο Εραστή των ανθρωπίνων
καρδιών, που είναι ο Θεός, ο Πλάστης και Δημιουργός της και μόνο κοντά
σ’ Αυτόν μπορεί να αναπαυθεί και να ξεδιψάσει. Το ίδιο έγινε και με αυτή
την αμαρτωλή γυναίκα τη Σαμαρείτιδα, που είχε πέντε άντρες και τους
άλλαζε σαν τα πουκάμισα που λέει ο λόγος κι αυτός ο τελευταίος δεν ήταν
νόμιμος άνδρας της, απλά συζούσε μαζί του ώσπου να γίνει κι αυτός
παρελθόν.
Όμως, σαν γνώρισε τον ερατεινό Νυμφίο των ανθρωπίνων καρδιών, τον
Χριστό, τότε ξεκόλλησε την καρδιά της απ’ όλους τους γήινους έρωτες και
χαρίστηκε για πάντα σ’ Εκείνον που πρώτος «ηγάπησεν ημάς». Και στο σημείο αυτό έχει τη θέση και το νόημά της η στάμνατης Σαμαρείτιδος. Σημειώνει ο ιερός ευαγγελιστής: «Αφήκεν ούν την υδρίαν (τη στάμνα) αυτής η γυνή και απήλθεν εις την πόλιν…». Δεν
την ξέχασε, την αφήκε! Δεν χρειαζότανε πλέον να την πηγαίνει εδώ κι
εκεί για να τη γεμίσει. Την πηγή τη βρήκε με το νερό που ξεδιψά και
όποιος πιεί απ’ αυτό «ου διψήσει εις τον αιώνα». Στάμνα είναι η
καρδιά του ανθρώπου, που θέλει να τη γεμίσει με νερό, να ξεδιψάσει. Κι
αυτή τη στάμνα – καρδιά της η Σαμαρείτιδα είχε τη λαχτάρα να τη γεμίσει
με νερό καθαρό. Μάταια, όμως! Μα τώρα, που πέτυχε την αληθινή πηγή «Ούτως άρα προετίμησε το ύδωρ του Χριστού, το αλλόμενον εις ζωήν αιώνιον, της του Ιακώβ πηγής», σημειώνει ο Θεοφύλακτος. Κι «Όταν
πυρωθεί ψυχή τω πυρί τω θείω, προς ουδέν των εν τη γη ορά, ου προς
δόξαν, ου προς αισχύνην, αλλ’ ενός εστι μόνου, της κατεχούσης αυτήν
φλογός», ερμηνεύει ο άγιος Ιωάννης ο Χρυσόστομος.
Η δίψα και η πείνα είναι στη φύση του ανθρώπου, χωρίς αυτά δεν μπορεί
να ζήσει. Γι’ αυτό και πάντα θέλει να θρέψει και να ποτίσει, πέρα από
την πείνα και τη δίψα του κορμιού και την καρδιά του, να γεμίσει αυτή τη
στάμνα, θεραπεύοντας τις υπαρξιακές αγωνίες κι αναζητήσεις του. Όμως
τις περισσότερες φορές τη γεμίζομε από θολές πηγές και νερό μολυσμένο,
με τ’ αλμυρό νερό της αμαρτίας γι’ αυτό και δεν ξεδιψούμε ποτέ. Μπορεί
να είναι ο έρωτας του πλούτου ένα μεγάλο δόλωμα για τις φτωχές καρδιές
κι ο έρωτας της σάρκας μια θελκτική παγίδα για την απόλαυση των
αισθήσεων, που πάντα τελειώνουν με μια πικρή γεύση και οδύνη. Καιρός να
εγκαταλείψομε αυτή τη χωματένια καρδιά σε κάποιο ξεροπήγαδο των
αναζητήσεών μας, για να την αναπλάσει ο ζωοδότης Χριστός σε σκεύος
ουράνιο, όπως την καρδιά της Σαμαρείτιδος, και να τη γεμίσει με τη χάρη
Του και τον θείο έρωτά Του.
Δημοσίευση σχολίου