Ο ΑΓΙΟΣ ΑΡΣΕΝΙΟΣ Μητροπολίτης Βεροίας
Μαρτύρησε τόν 14ο 150 αίώνα. Ηταν Μητροπολίτης Βεροίας καί έπειδή
αγωνιζόταν γιά τό ποίμνιό του, γιά νά τό απαλλάξει άπό τούς έχθρούς του,
πού ήθελαν νά τό αλλαξοπιστήσουν, Οί Τούρκοι τόν συνέλαβαν. ‘Αφού τόν
φυλάκισαν καί φρικτά τόν βασάνισαν, τελικά τόν αποκεφάλισαν καί τό σώμα
του τό έριξαν τροφή στά σκυλιά καί τά όρνεα. αύτά όμως, δέν πείραξαν
καθόλου τό σώμα τού ‘Αγίου, διότι άπό ένστικτο κατάλαβαν Περί τίνος
πρόκειται. Κατόπιν, Ιερωμένοι τής Βέροιας, μέ άδεια τού Τυράννου, Πήραν
τό σώμα τού ‘Αγίου καί τό έθαψαν μέ τιμές σέ Ιερό ναό κάποιου μάρτυρα.
Ο ΑΓΙΟΣ ΚΟΣΜΑΣ ό Νεομάρτυρας
‘Ο “Αγιος αύτός νεομάρτυρας τής πίστης μας, μαρτύρησε λίγο μετά τήν
άλωση τής Κωνσταντινούπολης γιά τήν πίστη του στόν Χριστό. Μέ διαταγή
τού Πατριάρχη Κων/πολης Μαξίμου Γ΄(1478-81) ό Μέγας Ρήτωρ τής Μεγάλης
τού Χριστού ‘Εκκλησίας (‘Αγίας Σοφίας) Μανουήλ, σύνταξε ασματική
‘Ακολουθία καί Κανόνα τού ‘Αγίου, πού σώζονται στόν 512 Κώδικα τής Μονής
Ιβήρων τού ‘Αγίου “Όρους.
Ο ΑΓΙΟΣ ΠΕΤΡΟΣ ό Νέος Ιερομάρτυρας
Ηταν Ιερέας καί μαρτύρησε λίγο μετά τήν άλωση τής Κωνσταντινούπολης,
σέ νεαρή ηλικία στήν Τραπεζούντα. ‘Η άσματική ‘Ακολουθία καί ό Κανόνας
τού ‘Αγίου, ποίημα τού Μεγάλου Ρήτορα Μανουήλ, σώζονται στόν Κώδικα 512
τής Μονής Ιβήρων
Ο ΑΓΙΟΣ ΧΟΤΖΑ ΑΜΙΡΗΣ ό Νεομάρτυρας
Ηταν Τούρκος στήν καταγωγή καί υπηρετούσε σάν στρατιώτης στήν
‘Ιερουσαλήμ. Κατά τήν περίοδο τού Πάσχα, παρακολούθησε τίς Ιερές
ακολουθίες στούς χριστιανικούς ναούς, αποκήρυξε τόν Ισλαμισμό καί έγινε
Χριστιανός. Τότε βασανίστηκε σκληρά άπό τούς Τούρκους καί δέχτηκε τό
στεφάνι τού μαρτυρίου άπό τόν αγωνοθέτη Χριστό στήν ‘Ιερουσαλήμ τό 1614
μ.Χ.
Ο ΟΣΙΟΜΑΡΤΥΡΑΣ ΚΟΣΜΑΣ ’γιαννανίτης
‘Ο ’γιαννανίτης Κοσμάς τό έτος 1760 στήν Κωνσταντινούπολη, πήρε τό στεφάνι τού μαρτυρίου.
Ο ΑΓΙΟΣ ΑΝΑΣΤΑΣΙΟΣ «ό έξ’ Αγκύρας»
Κατά τό έτος 1777 μαρτύρησε στήν “’γκυρα γιά τήν πίστη του στόν
Χριστό, ό προσκυνητής ‘Αναστάσιος, Πού ήταν άπό τήν πόλη αύτή, γιος
ευσεβούς πατέρα, Χατζή Γιωβάννου ονομαζόμενου.
ΟΙ ΑΓΙΟΙ ΤΡΕΙΣ ΑΝΩΝΥΜΟΙ ΝΕΟΜΑΡΤΥΡΕΣ
Ήταν Πελοποννήσιοι καί πραγματεύονταν στά μέρη τών ‘Ιωαννίνων, όπου
έμαθαν νά μιλούν και τά τούρκικα. Τό 1786 αποφάσισαν νά γυρίσουν στήν
πατρίδα τους τόν Μωριά. Στό δρόμο, όταν έφτασαν στό Βραχώρι τής
Αίτωλίας, υπήρχαν φοροεισπράκτορες Τούρκοι. πού εισέπρατταν τόν φόρο. 0ι
τρεις Μάρτυρες γιά ν’ αποφύγουν τό χαράτσι τούς χαιρέτισαν τούρκικα καί
Πέρασαν ελεύθερα στήν πόλη, διότι τούς πέρασαν γιά Τούρκους. Κατόπιν
όμως τούς ανακάλυψαν, τούς συνέλαβαν καί τούς βασάνισαν γιά ν’ άρνηθούν
τόν Χριστό. Αυτοί όμως, έμειναν σταθεροί στήν πίστη τους καί έτσι Πήραν
τό στεφάνι τού μαρτυρίου μέ απαγχονισμό.
Ο ΟΣΙΟΜΑΡΤΥΡΑΣ ΙΩΣΗΦ ό ζωγράφος
0 “Αγιος αύτός ήταν ύποτακτικός τού καθηγουμένου τής ‘Ιεράς Μονής
Διονυσίου, Στεφάνου. Ήταν άνθρωπος άρετής καί μέ προτροπή τού ηγουμένου
του, συνόδευσε στό μαρτύριο τόν Ευδόκιμο, Πού άρνήθηκε τόν Χριστό καί
θέλησε μέ τό ‘ίδιο του τό αίμα νά ξεπλύνει τόν ρύπο τής άρνησης. “Ετσι
όταν ό Ευδόκιμος άρνήθηκε τόν Χριστό, συγχρόνως πρόδωσε άδικα καί τόν
‘Ιωσήφ. ‘Ο Ιωσήφ, άφού συνελήφθηκε, κλείστηκε στή φυλακή, βασανίστηκε
καί τελικά απαγχονίστηκε στήν Κωνσταντινούπολη τό έτος 1819. ‘0
Οσιομάρτυρας αύτός, ζωγράφισε καί τήν εικόνα τών ‘Αγίων Αρχαγγέλων στό
τέμπλο τού καθολικού τής Μονής Διονυσίου.
Ο ΑΓΙΟΣ ΝΕΟΜΑΡΤΥΡΑΣ ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ ό Λημνιός
Ήταν άπό τή Λήμνο καί άφού έμαθε τά ιερά γράμματα πήγε στό “Αγιον
“Όρος, στή Μεγίστη Λαύρα. Κατά τήν επανάσταση αιχμαλωτίστηκε καί
στάλθηκε στήν Αίγυπτο. ‘Εκεί τόν πούλησαν σάν δούλο σ’ ένα Αγαρηνό
άρχοντα, Πού τόν εξισλάμισε καί τόν πάντρεψε μέ μιά χριστιανή γυναίκα
αιχμάλωτη. “Έγινε αγάς καί ζούσε μέ τή σύζυγό του ζωή έκλυτη. ‘Αλλ’
όμως, τρεις φορές είδε τόν Μέγα ‘Αθανάσιο σέ όραμα, μέ αποτέλεσμα ν’
ανοίξουν τά πνευματικά του μάτια. Έτσι μέ τή σύζυγό του μετανόησαν καί ό
‘Αθανάσιος επέστρεψε στό “Αγιον “Όρος, όπου εξομολογήθηκε καί καθάρισε
τόν εαυτό του μέ πολλή άσκηση καί ταπείνωση. Κατόπιν, άφού μυρώθηκε,
πήγε στήν πατρίδα του τή Λήμνο καί ζούσε θεάρεστα. 0ι Τούρκοι όμως, όταν
είδαν τήν αγία ζωή τού ‘Αθανασίου, μετά άπό σκευωρία, τόν έβαλαν σ’ ένα
πλοίο καί όταν έφτασαν στ’ ανοιχτά τού ‘Ελλησπόντου, τόν έριξαν στή
θάλασσα καί τόν έπνιξαν. “Ετσι πήρε τό στεφάνι τού μαρτυρίου κατά τό
έτος 1846.
«Περί τών ’γίω “Ορει ύπό τών Λατίνων (παπικών) μαρτυρησάντων»
Κατά τόν 13ον αίώνα, μαρτύρησαν στό “Αγιον “Όρος άπό τούς Λατίνους,
μοναχοί τών ‘Ιερών Μονών Βατοπεδίου, ‘Ιβήρων, Ζωγράφου καί τής Σκήτης
τών Καρυών. ‘Από τήν ‘Ορθόδοξη ‘Εκκλησία ή μνήμη τους καθιερώθηκε ώς
έξής:
Τήν 4η Ιανουαρίου γιορτάζουν ό “Αγιος Ευθύμιος, ηγούμενος τής Μονής Βατοπεδίου καί μαζί μ’ αύτόν οί 12 πνιγέντες μοναχοί.
Τήν 13η Μαΐου γιορτάζουν οί Οσιομάρτυρες τής Μονής Ιβήρων.
Τήν 22α Σεπτεμβρίου γιορτάζουν οί 26 Όσιομάρτυρες τής Μονής Ζωγράφου,
πού τούς έκαψαν ζωντανούς (ή Μονή Ζωγράφου τούς γιορτάζει 10
Οκτωβρίου). Τά ονόματα τους είναι:
Θωμάς ηγούμενος, Βαρσανούφιος, Κύριλλος, Μιχαίος (ή Μιχαίας), Σίμων,
‘Ιλαρίων, Ιάκωβος, έτερος Ιάκωβος, Ίώβ, Κυπριανός, Σάββας, Μαρτινιανός,
Κοσμάς, Σέργιος, Μηνάς, Ίωάσαφ, Ίωαννίκιος, Παύλος, ‘Αντώνιος, Εύθύμιος,
Δομέτιος, Παρθένιος καί τέσσερα άκόμα άτομα πού τά ονόματα τους είναι
άγνωστα.
Τήν 5η Δεκεμβρίου γιορτάζουν οί οσιομάρτυρες τής Σκήτης τών Καρυών.
ΟΙ ΟΣΙΟΜΑΡΤΥΡΕΣ ΤΗΣ ΙΕΡΑΣ ΜΟΝΗ! ΠΑΝΤΟΚΡΑΤΟΡΟΣ Νταού Πεντέλης
Κατά τήν εποχή πού οί ‘Αλγερινοί πειρατές λεηλατούσαν καί ερήμωναν τά
παράλια μέρη, είχαν πιάσει λιμάνι στή Ραφήνα κατά τίς ήμέρες τής
Μεγάλης Εβδομάδας. Τήν ημέρα τής ‘Ανάστασης, κάποιος υπηρέτης τής Μονής,
Πού μισούσε τούς μοναχούς, συνεννοήθηκε μέ τούς πειρατές καί τούς
έμπασε στή Μονή τήν ώρα Πού οί μοναχοί γιόρταζαν τήν Ανάσταση. Τότε οι
πειρατές έσφαξαν όλους τούς μοναχούς, λεηλάτησαν καί ερήμωσαν τή Μονή
καί κατόπιν έφυγαν. Σώθηκε δέ, μόνο ένας ‘Ιερέας μέ τόν υποτακτικό του,
πού είχε πάει στό μετόχι Γεροτσακούλι καί έκανε τήν Ανάσταση στούς έκεϊ
κολλήγους. “Οταν επέστρεψε τό απόγευμα τής Κυριακής, βρήκε στή Μονή
διασκορπισμένα τά σφαγμένα σώματα τών συμμοναστών του καί άφού τά
παρέλαβε μέ τιμή τά ενταφίασε. Τό γεγονός συνέβη Στα τέλη τού 17ου
αίώνα.
Ο ΝΕΟΣ ΙΕΡΟΜΑΡΤΥΡΑΣ ΝΙΚΗΤΑΣ Πού μαρτύρησε στίς Σέρρες
Γεννήθηκε στήν Τραπεζούντα τού Πόντου, Περίπου Τό 1760 μέ 1770. Γιά
τούς γονείς καί συγγενείς τού Αγίου δέν γνωρίζουμε τίποτα τό σπουδαίο.
Ξέρουμε μόνο πώς ήταν κρυπτοχριστιανοί, ‘Ο ίδιος σέ ώριμη ηλικία πήγε
στό “Αγιον ‘Όρος καί συγκεκριμένα στή Σκήτη τής ‘Αγίας ’ννας, όπου
υποτάχθηκε στόν έμπειρο γέροντα τής Καλύβης τών Αρχαγγέλων, πού
βρίσκεται πάνω άπό τό Κυριακό τής Σκήτης. ‘Ο πνευματικός του, βλέποντας
τήν πνευματική προκοπή του τόν έκειρε μεγαλόσχημα μοναχό μέ τό όνομα
Νικήτας. Κατόπιν ό Νικήτας πήγε στό μοναστήρι τού ‘Αγίου Παντελεήμονα ή
αλλιώς τών Ρώσσων, πού είχε μετατραπεί σέ κοινόβιο. ‘Εκεί χειροτονήθηκε
διάκονος καί έπειτα πρεσβύτερος. Τήν καρδιά όμως τού Νικήτα, κατέλαβε ό
πόθος τού μαρτυρίου. ‘Αφού λοιπόν πήρε τήν εύχή τού πνευματικού του,
έφτασε στίς Σέρρες. Ηταν Μεγάλη Δευτέρα 30 Μαρτίου 1808, όταν
επισκέφθηκε τό Μετόχι τής Ιερής Μονής Είκοσιφοινίσσης Παναγίας
Ήλιοκάλλεως, πού ήταν σχεδόν μέσα στήν πόλη. ‘Εκεί ό Νικήτας
φιλοξενήθηκε, προσευχήθηκε καί κοινώνησε τών Αχράντων Μυστηρίων καί τή
Μεγάλη Τρίτη, παρουσιάστηκε στίς τούρκικες αρχές, όπου μέ σοφία καί
θάρρος κήρυξε τόν Χριστό. Φυλακίστηκε καί βασανίστηκε μέ τόν πιό βάρβαρο
τρόπο, τελικά στίς 4 ή 5 ‘Απριλίου 1808, ημέρα τής Ανάστασης τού Κυρίου
απαγχονίστηκε στήν τοποθεσία Τζεριάχ – Παζάρ. Τό βραδύ τής Τρίτης
Διακαινησίμου, οί Χριστιανοί πήραν τό σώμα του καί τό ένταφίασαν στήν
εκκλησιά τού ‘Αγίου Νικολάου. ‘Ο “Αγιος στόν τόπο τού μαρτυρίου του,
στίς Σέρρες, τιμάται σάν Πολιούχος. Γιορτάζεται δέ πανηγυρικά τήν
Κυριακή τού Θωμά.
Ο ΙΕΡΟΜΑΡΤΥΡΑΣ ΔΙΟΝΥΣΙΟΣ ό Σκυλόσοφος
Μητροπολίτης Λάρισας
Τό βιογραφικό του σημείωμα, αναφέρεται στό Λεξικό Νεομαρτύρων τού
Περαντώνη ώς έξής: Διονύσιος ό Σκυλόσοφος, Μητροπολίτης Λάρισας. Ούτος
ήτο ιεράρχης έλλογιμώτατος καί φιλόσοφος, χλευαστικώς ύπό τών Τούρκων
σκυλόσοφος αποκαλούμενος. ‘Εν Τρίκκη έδρεύων ούτος καί παρακινηθείς ύπό
τού Δουκός τού Νεβέρ, αναγνωρισθέντος ύπό πολλών Ιεραρχών, ώς έχοντος
κληρονομικά δικαιώματα έπί τού θρόνου τών Παλαιολόγων, προκάλεσε το 1600
τήν κατά τών Τούρκων εξέγερση τού Χριστιανικού λαού, όν καί καθώπλισεν,
άνευ πολεμικής προπαρασκευής, διά της πίστεως είς τήν έλευθερίαν καί
τού θρησκευτικού ενθουσιασμού. Μετά τήν αποτυχία της επαναστάσεως
ταύτης, κατέφυγεν είς τήν Δύσιν, καταδιωχθείς ύπό τών Τούρκων. Όρμηθείς
άργότερον έκ της Μονής τού αγίου Δημητρίου τού Διχούνη, κειμένης μεταξύ
Παραμυθίας, Καρασόβου καί Ραδοβίτσης, είσέβαλεν είς ‘Ιωάννινα τ 1611 καί
πολιόρκησε τό Διοικητήριο. Καταπνιγείσης καί ταύτης τής έπαναστάσεως ό
Διονύσιος έκρύβη εις τι σπήλαιον τής έν τή λίμνη τών ‘Ιωαννίνων νησίδος.
Προδοθείς ύπό τών Έβραίων καί συλληφθείς ύπό τών Τούρκων, υπέστη φρικτά
βασανιστήρια, παραμένων αδούλωτος τήν ψυχήν καί πιστός είς τήν
Χριστιανικήν πίστιν. Οί Τούρκοι έξέδειραν τόν άγιον ζώντα καί
παραγεμίσαντες τό δέρμα αύτου δι’ άχύρων περιήγαγον αύτό είς διαφόρους
πόλεις. Κομίσαντες τούτο είς Κωνσταντινούπολη, τό επέδειξαν εΙς τόν
Σουλτάνο, όστις φρικιάσας έπί τή οίκτρα τούτη θέα, ηγέρθη άπό του
θρόνου. ΟΙ σύγχρονοι τού Διουνυσίου έπέκριναν αύτόν μέχρι τοιούτου
σημείου, ώστε τό Πατριαρχείο έκήρυξεν αύτόν έκπτωτον του θρόνου Λαρίσης.
‘Εκ τού λόγου τούτου αίτιολογείται πιθανώς ή έλλειψις πάσης μνείας τού
άγίου τούτου άνδρός, όστις ήδικήθη ύπό τής Ιστορίας, έν τοίς
συναξαρισταίς. Παρά ταύτα ό μάρτυς ούτος διά τήν έν Χριστό άθλησιν αύτου
τιμάται ώς άγιος έν Ήπείρω. Μνεία τού αγίου τούτου έλλείπει έκ τής
τοπικής άγιολογίας Μητροπόλεως ‘Ιωαννίνων καί Λαρίσης, έν Ήμερολογίω τής
‘Εκκλησίας τής ‘Ελλάδος. Ώσαύτως ούδεμία μνεία τού άγίου γίνεται έν Μ.
Εύχολογίω καί τω Αγιολογίω Σωφρ. Εύστρατιάδου.
Ο ΑΓΙΟΣ ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ επίσκοπος Χύτρων Κύπρου
Aγνωστος στούς Συναξαριστές, γνωστός όμως στήν ‘Εκκλησία τής Κύπρου.
Συνδεόταν αδελφικά μέ τόν προκάτοχό του επίσκοπο Πάππο καί έκαναν πολλά
θαύματα, πού τούς αξίωσε ό Θεός νά κάνουν, λόγω τής μεγάλης τους αρετής.
Ο ΟΣΙΟΣ ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ ό Πεντασχινίτης
‘Αγιος καί αύτός τής ‘Εκκλησίας τής Κύπρου άπό τό Πεντάστιχο, πού έκανε πολλά θαύματα.
Ο ΑΓΙΟΣ ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ ό Δαιμονοκαταλύτης
Καταγόταν άπό τήν Τραπεζούντα καί μόνασε στή Μονή τού αγίου Φωκά τού
Διάπλου, στήν όποία έκανε καί ηγούμενος, έπί άρχιερατείας τού
Τραπεζούντας Νικηφόρου. Ηταν ενάρετος, ευσεβής καί έλαβε άπό τόν Θεό τό
χάρισμα νά βγάζει πονηρά πνεύματα, άπό τό οποίο πήρε καί τήν επωνυμία
Δαιμονοκαταλύτης. ‘Η φήμη τών θαυμάτων του διαδόθηκε μέχρι τό Βυζάντιο,
όπου προσκλήθηκε άπό τόν βασιλιά Θεόφιλο (829-842) γιά νά θεραπεύσει τήν
δαιμονισμένη Κόρη του. Γιά τή σοφία του καί τα περιβόητα θαύματά του,
ανέβηκε στόν μητροπολιτικό θρόνο τής Τραπεζούντας. Χειροτονήθηκε στήν
Κωνσταντινούπολη άπό τόν Πατριάρχη Μεθόδιο (843-847) καί πήγε στήν
Τραπεζούντα μέ πολλές τιμές. “Οταν έφτασε έκεί, εγκαταστάθηκε στή Μονή
τού ‘Αγίου Φωκά, όπου έμενε συνεχώς. Δύο φορές τήν εβδομάδα, Σάββατο καί
Κυριακή, Πήγαινε στόν μητροπολιτικό ναό τής Χρυσοκεφάλου, γιά νά
διδάξει στό λαό. ‘Εζησε ζωή θεάρεστη καί πέθανε ειρηνικά στό μέσα τού
9ου αίώνα. Τόν έθαψαν στή Μονή τού αγίου Φωκά, πού πήρε αργότερα τό
όνομά του, δηλαδή ‘Αθανασίου τού Δαιμονοκαταλύτου.
ΟΙ ΑΓΙΟΙ ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ & ΑΜΜΩΝ
“Αγιοι τής Κυπριακής ‘Εκκλησίας, πού μαρτύρησαν στό Σολέα καί ύπήρξαν
μαθητές τού ‘Ωριγένη. (‘Αρχιμ. Κυπριανού ‘Ιστορία τής Κύπρου, σελ.
518).
Ο ΑΓΙΟΣ ΑΛΕΞΙΟΣ ‘Αρχιεπίσκοπος Κύπρου
‘Άγνωστος στούς Συναξαριστές. Μνημονεύεται μεταξύ τών ‘Αγίων τής Κυπριακής ‘Εκκλησίας άπό τόν Λεόντιο Μαχαιρά.
Ο ΑΓΙΟΣ ΑΝΘΙΜΟΣ ό ‘Αθηνών καί επίσκοπος Κρήτης ό νέος ομολογητής
‘’Αγνωστος στούς Συναξαριστές. Στο Συνοδικό τής Μητροπόλεως Κρήτης,
πού εκδόθηκε τό 1933, συμπεριλαμβάνεται μεταξύ τών’ Αρχιεπισκόπων Κρήτης
σάν νέος ομολογητής». Αυτός, μετά άπό πρόσκληση τών Κριτών, στάλθηκε
άπό τό Πατριαρχείο στήν Κρήτη σάν ‘Αρχιεπίσκοπος, άφοϋ μετατέθηκε άπό
τήν Μητρόπολη ·Αθηνών. ΟΙ Ενετοί όμως, μετά τήν επανάσταση τών Κριτών,
έπανακατέλαβαν τό νησί καί συνέλαβαν τόν “’νθιμο, έπειδή δέν δέχτηκε νά
τούς υπακούσει. Τόν έριξαν στή φυλακή, όπου γιά τρία χρόνια υπέστη
σκληρές ταλαιπωρίες καί έτσι άφησε τήν Τελευταία του πνοή μέσα στή
φυλακή, στό μέσα τού 14ου αίώνα.
Ο ΑΓΙΟΣ ΑΡΓΑ
“Άγνωστος στούς Συναξαριστές, καταριθμείται άπό τόν Delehaye μεταξύ τών αγίων τής Κύπρου.
Ο ΑΓΙΟΣ ΑΡΙΣΤΟΚΛΕΙΑΝΟΣ ό επίσκοπος
“Άγνωστος στούς Συναξαριστές. ‘Από κάποια διήγηση μαθαίνουμε ότι
αύτός, άφού θεραπεύτηκε άπό τούς αποστόλους Παύλο καί Βαρνάβα άπό τή
λέπρα, στήν ‘Αντιόχεια, χειροτονήθηκε επίσκοπος καί στάλθηκε στήν Κύπρο
γιά νά κηρύξει τό Ευαγγέλιο (βλέπε Χάκκεττ, ‘Ιστορία τής ‘Ορθοδόξου
Εκκλησίας τής Κύπρου, τόμος Β’, σελ. 168. Μετάφραση Χαρ. Παπαιωάννου
καίDelehaye,Les saints de Chypre σελ. 236, 260).
Ο ΑΓΙΟΣ ΑΡΙΣΤΩΝ επίσκοπος ’Αρσινόης
Κύπριος ‘Αγιος, πού μνημονεύεται άπό τόν Νεόφυτο τόν Έγκλειστο σάν
θαυματουργός ‘περιβόητος κατά δαιμόνων άριστος άριστεύς».
(Delehaye,Les saints de Chypre σελ. 236, 260).
Ο ΑΓΙΟΣ ΑΡΚΑΔΙΟΣ ‘Αρχιεπίσκοπος Κύπρου
Άγνωστος στούς Συναξαριστές. Συγκαταριθμείτε ύπό τού Μαχαιρά (σελ. 67) μεταξύ τών ‘Αγίων τής Κυπριακής ‘Εκκλησίας.
Ο ΑΓΙΟΣ ΑΡΣΕΝΙΟΣ ό Αύτωρειανός Πατριάρχης Κωνσταντινούπολης
‘Ο Γεδεών στο Εορτολόγιό του (σελ. 216-21 7), βεβαιώνει ότι
συνάντησε ‘Ακολουθία τού ‘Αρσενίου αύτού σέ κάποιο μουσικό χειρόγραφο,
πού ψάλλετε τόν Οκτώβριο, άλλά δέν θυμάται ποια μέρα τού μήνα αυτού. ‘Ο
‘Αρσένιος λοιπόν αύτός, γεννήθηκε στήν Κων/πολη άπό οικογένεια επίσημη
καί έγινε μοναχός στήν ‘Οξεία. Κατόπιν αποσύρθηκε κοντα στή λίμνη τής
’πολλωνιάδος, όπου αυστηρά ασκήτευε. Στη συνέχεια, κλήθηκε άπό τόν
Θεόδωρο Λάσκαρη στή Νίκαια, όπου αναδείχθηκε Πατριάρχης τό 1255. Τό 1260
όμως, ό αυτοκράτορας Μιχαήλ, τόν κατεβάζει άπό τόν Θρόνο, μέ τήν
κατηγορία ότι δήθεν συμμετειχε στήν τύψλωση τού διαδόχου του Λάσκαρη
Καλοϊωάννου. Ανακλήθηκε στόν πατριαρχικό θρόνο τό 1261, αύτή τή φορά άπό
τήν Νίκαια στήν Κων/πολη, όπου καί πάλι εκθρονίστηκε τό
1267.’Εξορίστηκε στόν Μαρμαρά, όπου καί πέθανε.
Ο ΟΣΙΟΣ ΒΑΡΑΣ
Συναντάτε μόνο στόν Βυζαντινό Εορτολόγιο τού Γεδεών (σελ. 217).
·‘Εζησε έπί Ζήνωνος καί ασκήτευε έξω άπό τά τείχη τής Κωνσταντινούπολης,
όπου καί ανήγειρε καί ναό τού Προδρόμου.
Ο ΑΓΙΟΣ ΓΕΔΙΟΣ επίσκοπος & Ομολογητής
‘Αναφέρεται στή βιογραφία τού Ιερομάρτυρα Μίλου (10 Νοεμβρίου) σαν
μάρτυρας πού χειροτόνησε τόν Μίλο. Στους Συναξαριστές δέν όρίζεται
ιδιαίτερα ή μνήμη του.
Ο ΑΓΙΟΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ ό Νεομάρτυρας «ό έν Μαγνησία»
Ηταν υπηρέτης Τούρκου στή Μαγνησία, πού φορούσε, όπως χαρακτηριστικά
γράφεται, καί φέσι. ‘Οταν έφυγε άπό τή δούλεψη τού κυρίου του καί πέταξε
τό φέσι, τότε εξαναγκάστηκε νά άρνηθει τόν Χριστό. ‘Ο Γεώργιος όμως,
έμεινε σταθερός στή Χριστιανική πίστη του καί ρίχτηκε στή φυλακή.
Κατόπιν μαστιγώθηκε σκληρά καί μετά τρείς ήμέρες πέθανε τό 1796. (Νέον
Μαρτυρολόγιον Δουκάκη σελ. 45).
Η ΑΓΙΑ ΕΙΡΗΝΗ ή θυγατέρα τού ‘Αγίου Σπυριδώνα
Δέν τήν αναφέρουν οί Συναξαριστές. Καταριθμείται όμως, μεταξύ τών
‘Αγίων τις Κυπριακής ‘Εκκλησίας (όλέπε Delehaye,Lessaints de Chypre σελ.
262).
ΟΙ ΑΓΙΟΙ 300 ΜΑΡΤΥΡΕΣ καί ΟΣΙΟΙ οί λεγόμενοι άλαμάνοι, πού μαρτύρησαν στήν Κύπρο
Για τούς Μάρτυρες και Οσίους αύτούς, ό Σωφρόνιος Εύστρατιάδης στό
Αγιολόγιο του, αναφέρει ακριβώς τό
έξής:Τούτων τόνβίον έξέδωκεν ό Σάθας ύπό τόν τίτλον: Vies des Saints
Alemands de L; Eglise de Chypre publiees par Constantin Sathas , Genes
1884.
. Ήσαν μοναχοί καί λαϊκοί, έκ διαφόρων τόπων καί χωρών όρμώμενοι,
καταφυγόντες έκ Παλαιστίνης ένεκα τών έκεϊ διωγμών είς Κύπρον· πότε
τούτο έγένετο διαφωνούσιν οι Περί αύτούς άσχοληθέντες· Λεόντιος ό
Μαχαιράς (σ. 68) δέχεται ώς χρόνον τις καθόδου αύτών είς Κύπρον ότε ή
Παλαιστίνη κατελήφθη ύπό τών Τούρκων· ό Σάβας φρονεί ότι ή μετανάστευσις
αϋτη τών άγίων είς Κύπρο έγένετο περί τό τέλη του ζ’ αίώνος έπί τις
κατοχής της νήσου ύπό τών Αράβων καί άλλοι άλλως (ϊδ. περί τούτων
πλατύτερων έν τή Ίστορία τής όρθοδόξου ‘Εκκλησίας τής Κύπρου ύπό
Χάκκεττ, τ. Β’ σ. 273 κέ. μετάφρασις Χ. Παπαϊωάννου). ‘Εν τώ Χρονικο τού
Μαχαιρα εϋρηται πίναξ όνομάτων τινών (52) έκ τών τριακοσίων τούτων
άγίων, τούς οποίους ό μεταφράσας τήν ίστορίαν τού Χάκκεττ Χαρίλαος
Παπαϊωάννου κατέταξεν αλφαβητικώς, συμπεριλαβών καί όσους ό Κυπριανός
καί Delehayeαναγράφουν, ώς έξης:
‘Αγάπιος, ‘Αλέξανδρος (είς τόν Κούρδακαν), ‘Αναστάσιος (17 Σεπτεμ.),
‘Ανδρόνικος, ‘Αρτέμιος ή ’ρτέμων, Αύξέντιος ή Αύξουθένιος, ή Έξουθένιος
(28 Σεπτεμβ.), Βαλάντιος, Βαρλαάμ (είς τήν Ταμασίαν), Βαρνάβας (είς τήν
Περιστερώναν τού κούντη τε-Τσάρφ), Βαρνάβας μοναχός (είς τήν Βάσαν),
Βασίλειος επίσκοπος (έν Πέραν), Γεώργιος ό Βαβατσινιώτης, Γεώργιος
έπιτηδεώτης, Γεώργιος περαχωρίτης, Γεώργιος ό τού Σαλαμάνου, Δημητριανός
επίσκοπος έν Πέραν, Ειρηνικός ή ’ρνιακός (πρός τήν Ζωτίανή, Έλπίδιος
(είς τήν Κοψίνουνή, Έπαφρόδιτος, Έπίκτητος (12 Όκτωβρ. «πρό τού κάζα
Πιφάνη ), ‘Επιφάνιος (πρός τήν Κυθρίαν ό άγιος ‘Επιφάνιος· τό
κοιμητήριόν του είναι είς μοναξίαν καί οι τόποι ερημώθηκαν,έπήραν τήν
άγίαν του κάραν καί τά εικονίσματα καί έβαλαν τα
είς φύλαξιν είς τόν Κουτζουβέντην, Μαχαιράς, σ. 68), ‘Επιφάνιος
(έτερος ‘Επιφάνιος είς τόν Κούρδακανή, ‘Ερμογένης (5 Όκτωβρ.),
Εύτύχιος, Εύφημιανός (‘είς τό Λευκόνικον ό άγιος Εύφημιανός),’Ηλιόφωτος ή
’λιφώτες (13 ‘Ιουλίου «είς τήν ’χεράν ό άγιος ‘Ηλιόφωτος ή, Ηράκλειος
(‘είς τήν Κοφίνουν ό άγιος Ήράκλειος έπίσκοπος), Θέλθας, Θεοδόσιος,
Θεράπων (είς τήν Σύνταν), Θεράπων (14 Μαίου), ‘Ιλαρίων ό νέος (είς τό
κάστρον τού άγίου ‘Ιλαρίου), ‘Ιωάννης όσιος, φίλος τού άγίου Κενδέου,
‘Ιωσήφ (είς τόν Λυθροδώνταν), Καλάντιος ή Καλαντίων έν Ταμασίςι,
Κασσιανός ό τής Γλυφις, Κασσιανός ό τής ’ξύλου, Κενδέας (6 Όκτωόρ.),
Κουρνούτας, ή Κουρνούτος ή Κορνούτιος (12 Σεπτ. «είς τόν ‘Αχεράν, κατά
τόν Μαχαιρν, «είς τήν Λευκοσίαν, κατά τόν Κυπριανόν), Κωνσταντίνος (1
‘Ιουλίου), Παμμέγιοτος (είς τήν ’χεράν), Παμφοδίτης (εΙς τήν ’χεράν),
Παφνούτιος (είς τήν ’χεράν), Πήγων (είς τήν ’ρόδαν), Πολέμιος (είς τού
Μόρφου), Σωζόμενος (είς τήν Ποταμίαν ένθα δεικνύεται καί τό άντρον, έν
ω ήσκήτευσεν), Σωτήριχος (είς τό Παλαίκυθρον), Φώτιος (άκόμη ό άγιος
Φώτιος πλησίον ’θιένου καί κράζουν τόν άγιον Φώτην καί έορτάζεται ΙΗ΄
‘Ιουλίου καί πολομά πολλά θαύματα καί είναι άπό τ΄, Μαχαιρα, σ. 70).
Χαρέτης ή Χαρέστης ή Χαρίτων (είς τόν Κούρδακαν), Χριστοφόρος (είς τήν
’ρόδαν), Χριστοφόρος (είς τήν Κοφίνουν).
Ο ΑΓΙΟΣ ΕΡΜΑΟΣ
‘Άγνωστος στούς Συναξαριστές. Προστίθεται στό Εορτολόγιο τού Γεδεών
σ. 217 γιά τό λόγο ότι σωζόταν Μονή στ όνομά του στό μέσα τού 5ου αίώνα.
Ο ΑΓΙΟΣ ΕΡΜΟΛΑΟΣ ό ‘Ανάργυρος & θαυματουργός
‘Άγνωστος στούς Συναξαριστές, άλλά γνωστός στήν Εκκλησιαστής Κύπρου,
όπου κατατάσσεται μεταξύ τών θαυματουργών ‘Αναργύρων καί εγκωμιάζεται
άπό τόν Νεόφυτο τόν ‘Έγκλειστο. (Βλέπε
καί Delehaye,Les saints de Chypre σελ. 267, 290).
Η ΑΓΙΑ ΕΥΠΡΕΠΕΙΑ
Στήν τοποθεσία «“Αργαλα τής Λέσβου βρέθηκε σέ άνασκαφές κατά τό 1931,
σταυρόσχημο μαρτύριο μέ δύο τάφους, πού περιείχαν οστά θρυμματισμένα.
‘Επίσης στόν ίδιο χώρο Βρέθηκαν τα ερείπια μεγάλης Βασιλικής μέ
βαπτιστήριο, πού θεωρούνται κτίσματα τού ΣΤ’ αίώνος. Πάνω στά ερείπια
αύτά ύπήρχε τό παλαιό έξωκκλησάκι τής ‘Αγίας Ευπρέπειας, Πού ύπάρχει καί
σήμερα. Επειδή στόν κατάλογο τών αγίων τής ‘Εκκλησίας δέν ύπάρχει άγία
μέ τό όνομα αύτό, Παραμένει το ερώτημα μήπως μαρτύρησε στή Λέσβο κάποια
άγνωστη σέ μας άγία μέ τό όνομα αύτό καί εξηγείται έτσι ή ύπαρξη τού
παλαιού αύτού ναϋδρίου στό όνομά της.
Ο ΑΓΙΟΣ ΕΥΣΤΑΘΙΟΣ επίσκοπος ’μαθούντος ή Τριμυθούντος
Συγκαταλέγεται μεταξύ τών ‘Αγίων τής Κυπριακής ‘Εκκλησίας (βλέπε καί Delehaye,Les saints de Chypre σελ. 262, 3).
Ο ΟΣΙΟΣ ΕΥΦΗΜΙΟΣ
Μνημονεύεται στό Βυζαντινό Εορτολόγιο τού Γεδεών σελ. 217, γιά τό
λόγο ότι υπήρχε Μονή στό όνομά του στήν Κων/Πολη έπί Πατριάρχου Μηνά.
Ο ΟΣΙΟΣ ΗΛΙΑΣ ό Σπηλαιώτης
‘Άγνωστος στούς Συναξαριστές. Σύμφωνα μέ πληροφορίες τού
.J.coyon ,L.Italie meridionale et L’ Empire Byzantin,Paris 1904, ό όσιος
αύτός καταγόταν άπό τό Ρήγιο τής Καλαβρίας καί έζησε άπό τό 850 έως τό
930. (‘Η μνήμη του, άπό Αγιολόγιο, αναφέρεται καί στις 11 Σεπτεμβρίου).
Ο ΑΓΙΟΣ ΗΣΑΙΑΣ ό Αρχιεπίσκοπος
‘Από τόν Μαχαιρά φέρεται μεταξύ τών ‘Αγίων τής Κυπριακής ‘Εκκλησίας.
Ο ΑΓΙΟΣ ΘΕΟΔΩΡΟΣ ‘Αρχιεπίσκοπος Κύπρου
‘Ο Μαχαιράς, μεταξύ τών ‘Αγίων τής Κύπρου, συγκαταλέγει καί δύο Αρχιεπισκόπους αύτής, τόν Θεόδωρο Α’ καί τόν Θεόδωρο Β’.
ΟΙ ΑΓΙΟΙ ΘΕΟΔΩΡΟΣ , ΛΑΜΠΡΟΣ, ΘΕΟΔΩΡΟΣ (αλλος),ΓΕΩΡΓΙΟΣ, ΙΩΑΝΝΗΣ & ΜΙΧΑΗΛ
Τό Συναξάρι τους, καθώς καί τό έτος μαρτυρίου τους (1835), είναι
πανομοιότυπα μ’ αύτά τών πέντε μαρτύρων έν Σαμοθράκη. Προφανώς κάποια
σύγχυση έγινε μέ τόν αριθμό τών προσώπων καθώς καί μέ τίς ονομασίες
τους.
Ο ΑΓΙΟΣ ΘΕΟΠΡΟΒΟΣ επίσκοπος Κύπρου
Κατά τόν Κυπριανό (‘Ιστορία τής Κύπρου σελ. 520 καί καί Delehaye)
ήταν σύγχρονος τού ‘Αγίου Έπιφανίου καί έγινε επίσκοπος Καρπασίας.
Συναριθμείται μεταξύ τών ‘Αγίων τής Κυπριακής ‘Εκκλησίας.
Ο ΑΓΙΟΣ ΘΕΟΦΑΝΗΣ ό Κουβικουλάριος καί Ομολογητής
Ή μνήμη του σύμφωνα μέ τό Εορτολόγιο τού Γεδεών (σελ. 217-218), όπου
λέγεται ότι ήταν «κοιτωνίτης» τού Κων/νου τού Κοπρώνυμου, καί έπί Λέοντα
τού Ίσαύρου γιά τήν προσκύνηση τών ‘Αγίων Εικόνων φυλακίστηκε καί
πέθανε τό 780 σάν Ομολογητής τής ‘Ορθής Πίστης.
Ο ΑΓΙΟΣ ΘΕΟΦΑΝΗΣ επίσκοπος Σολέας
Συγκαταλέγεται μεταξύ τών ‘Αγίων τής Κύπρου. Καταγόταν άπό τή
Λευκωσία καί έγινε επίσκοπος Σολέας. Παραιτήθηκε τού θρόνου καί πήγε σέ
ερημητήριο τού Μέσα Ποταμού στούς πρόποδες τού Τροόδους καί έκεί έκανε
ζωή ασκητική. Πέθανε είρηνικά τό 1550.
Ο ΟΣΙΟΣ ΘΕΟΦΥΛΑΚΤΟΣ «ό έν τω όρει, τού Κουζηνοϋ»
’γνωστος στούς Συναξαριστές. Είναι Κύπριος “Αγιος καί γίνεται λόγος γι’ αύτόν στόν Λαυριωτικό Κώδικα Λ 99 φ. 92.
Ο ΑΓΙΟΣ ΙΑΣΩΝ
Συγκαταλέγεται άπό τόν Delehaye μεταξύ τών ‘Αγίων τής Κυπριακής ‘Εκκλησίας ( Les saints de Chypre σελ. 234–262).
Ο ΑΓΙΟΣ ΙΛΑΡΙΟΣ ‘Αρχιεπίσκοπος Σαλαμίνος
Συγκαταλέγεται μεταξύ τών ‘Αγίων τής Κύπρου. ’γνωστο πότε έζησε.
(Βλέπε ‘Ιστορία τής ‘Ορθοδόξου ‘Εκκλησίας τής Κύπρου τού Χάκκεττ, τόμ.
Β’σελ. 71 -189. Μετάφραση Χ. Παπαιωάννου).
Ο ΑΓΙΟΣ ΙΩΑΝΝΗΣ
‘Ο “Αγιος αύτός είναι άγνωστος στούς Συναξαριστές, γνωστός όμως στήν
Κύπρο, άπ’ όπου καταγόταν. Γι’ αύτόν ό Κυπριανός (‘Ιστορ. σελ. 521)
γράφει: “Ιωάννης άπό τήν Πάφον, τού οποίου τό λείψανον ευρίσκεται
ολάκερων είς τό Χωρίον όπου αναπαύτηκε, καθώς ευρίσκεται είς τήν
’κολουθίαν του (Βλ. καί Delehaye,Les saints de Chypre σελ. 263). ‘Ο
Μαχαιράς (σελ. 67) αναφέρει μεταξύ τών αγίων τής Κύπρου καί κάποιον
‘Ιωάννη αρχιεπίσκοπο, πού δέν είναι σαφές άν είναι ό ίδιος μ’ αύτόν τόν
συγκεκριμένο ’γιο.
ΟΙ ΑΓΙΟΙ ΙΩΑΝΝΗΣ & ΚΟΝΩΝ
Ήταν μοναχοί πού ασκήτευαν στό “Αγιον ‘Όρος καί τό 1228 πήγαν στήν
Κύπρο, όπου ησύχαζαν στή Μονή τής Καντάρας. Τότε τή μεγαλόνησο, είχαν
ύπό τήν κατοχή τους οι Λατίνοι, πού απαίτησαν άπό τούς ‘Αγίους αύτούς νά
αλλάξουν τό ορθόδοξο φρόνημά τους. Αυτοί όμως, στάθηκαν αμετακίνητοι
στήν ορθόδοξη πίστη τους, μέ αποτέλεσμα νά βασανιστούν καί νά
φυλακιστούν. Στο τέλος, μαζί μέ άλλους 11 ορθόδοξους χριστιανούς, τούς
έκαψαν ζωντανούς καί έτσι έλαβαν τό αθάνατο βραβείο τής αιωνιότητας (βλ.
Κ. Σάθας, Μεσαίων. Βιβλ. τ. Β’, σ. 20- 39). Στους Συναξαριστές ή μνήμη
τους δέν αναφέρεται.
Ο ΑΓΙΟΣ ΙΩΑΝΝΗΣ De Montfort
Στο Κυπριακό Αγιολόγιο συγκαταλέγεται καί ό Γάλλος εγγενής ‘Ιωάννης, ό
όποιος έζησε ζωή άγία καί πέθανε τό 1248 στή Λευκωσία. Τάφηκε στή
Μονή Beaulieu καί τό σώμα του παρέμεινε αδιάφθορο, προσελκύοντας πλήθος
πιστών Κυπρίων καί ξένων. (Βλ. Χάκκετ, ‘Ιστορία τής ‘Ορθοδόξου
‘Εκκλησίας τής Κύπρου τ. Β’σελ. 287, μετάφραση Χ. Παπαϊωάννου).
Η ΑΓΙΑ ΚΑΛΛΙΤΡΟΠΟΣ
Ήταν αδελφή τού ‘Αγίου Έπιφανίου καί συγκαταλέγεται ύπό
τού Delehaye,Les saints de Chypre σελ. 262) μεταξύ τών ‘Αγίων τής
Κυπριακής ‘Εκκλησίας. ‘’γνωστη στούς Συναξαριστές.
Η ΑΓΙΑ ΚΕΛΕΡΙΝΗ
‘Η μνήμη της σύμφωνα μέ τό Βυζαντινό Εορτολόγιο τού Γεδεών. “Οπως
λέγεται σ’ αύτό, στά μέσα τού 5ου αίώνα, υπήρχε ναός στήν
Κωνσταντινούπολη στό όνομα τής μάρτυρος αύτής.
Ο ΑΓΙΟΣ ΚΙΛΙΣΙΟΣ
Γνωστός “Αγιος στήν Κύπρο, άπ’ όπου καί καταγόταν. Δέν συναντάτε
πουθενά. ‘Αναφέρεται μεταξύ τών ‘Αγίων τής Κύπρου άπό τόν Κυπριανό (Ιστ,
521 καί Delehaye,Les saints de Chypre σελ. 268).
ΟΙ ΑΓΙΕΣ ΚΟΣΜΙΑ & ΣΤΕΦΑΝΙΣ
‘Η μνήμη τους κατά τό Βυζ. Εορτολόγιο τού Γεδεών (σελ. 220). Μόνασαν
στή Μονή τών Τριαναρών μέ τήν ευλογία τού οσίου Αυξεντίου τού «έν τω
Βουνώ , όπου καί απεβίωσαν ειρηνικά.
Η ΑΓΙΑ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΑ
Άγνωστη στούς Συναξαριστές. Καταγόταν άπό τήν Κύπρο καί έθεωρείτο
προστάτιδα τής Πάφου (όλ. Κυπριανού, ‘Ιστορία τής Κύπρου σελ. 526).
Ο ΑΓΙΟΣ ΛΕΟΝΤΙΟΣ επίσκοπος Νεάπολης Κύπρου
‘Αγνωστος στούς Συναξαριστές. ‘Ο Κυπριανός στήν Ιστορία τής Κύπρου
(σελ. 522) τόν συναριθμεί μέ τούς Κύπριους Αγίους. Είναι ό γνωστός
συγγραφέας τού βίου τού Αγίου ‘Ιωάννη τού Ελεήμονα καί Συμεών τού σαλού,
καθώς καί άλλων έργων. Εζησε στά χρόνια τού Μαυρικίου (582-602) καί
στήν 7η Οικουμενική Σύνοδο ό Κωνσταντίας Κωνσταντίνος, εξέφρασε πολύ
καλή γνώμη γι αύτόν.
Ο ΟΣΙΟΣ ΜΑΚΑΡΙΟΣ
Ή μνήμη του αναφέρεται στό Βυζαντινό Εορτολόγιο τού Γεδεών (σελ.
219). ’γνωστος στούς Συναξαριστές. Λέγεται ότι καταγόταν άπό τή
Σαμψούντα καί μετά τόν θάνατο τής συζύγου του έφυγε στά Λάτρο όρος καί
στήν έκεί Μονή έκάρη μοναχός. Κατόπιν πήγε στή Μονή τού Κρίτζους καί
τελευταία στήν Κωνσταντινούπολη, στή Μονή τής Θεοτόκου τού Καλλίου (στό
μέσα τού 14ου αίώνα), όπου όσιακά άφού έζησε απεβίωσε ειρηνικά.
Ο ΑΓΙΟΣ ΜΑΚΕΔΟΝΙΟΣ επίσκοπος Δαμασίας ή Λευκωσίας
Αγνοείται άπό τούς Συναξαριστές καί συγκαταριθμείτε μεταξύ τών ‘Αγίων
τής Κύπρου άπό τόν Λεόντιο Μαχαιρά. ‘Ονομάζεται δέ άπ’ αύτόν επίσκοπος
Δαμασίας καί άπό
τόν Lusignan (Description de toute L’ ile de Chypre, Paris,1580)
επίσκοπος Λευκωσίας, πού ίδρυσε Μονή στήν έδρα τής επισκοπής του.
Ο ΟΣΙΟΣ ΜΑΚΕΔΟΝΙΟΣ
Μνημονεύεται στό Βυζαντινό Εορτολόγιο τού Γεδεών (σελ. 219). ‘Εζησε
στό μέσα τού 5ου αίώνα. ’λλες πληροφορίες γιό τήν ζωή του δέν έχουμε.
Ο ΑΓΙΟΣ ΜΙΧΑΗΛ ό Κηρουλάριος Πατριάρχης Κωνσταντινούπολης
Πουθενά δέν συναντάμε τή μνήμη του. ‘Αναγράφεται στό Βυζαντινό
Εορτολόγιο τού Γεδεών (σελ. 219), πού νομίζει ότι ή μνήμη τού ‘Αγίου
αύτού μπήκε στό εορτολόγιο τής Μονής τών Ουρανίων Δυνάμεων, έπειδή έκεί
ήταν θαμμένος.
Ο ΑΓΙΟΣ ΝΕΙΛΟΣ ‘Αρχιεπίσκοπος Κύπρου
‘’γνωστος στούς Συναξαριστές. Συμπεριλαμβάνεται άπό τόν Λεόντιο Μαχαιρά μεταξύ τών ‘Αγίων τής Κύπρου.
Ο ΑΓΙΟΣ ΝΕΟΦΥΤΟΣ Αρχιεπίσκοπος
Πουθενά στούς Συναξαριστές δέν αναφέρεται ή μνήμη του. Στο Χρονικό
τού Μαχαιρά (σελ. 27) συναριθμείται μεταξύ τών ‘Αγίων τής Κύπρου.
Ο ΑΓΙΟΣ ΝΙΚΟΛΑΟΣ επίσκοπος Πάφου
‘Άγνωστος Κι’ αύτός στούς Συναξαριστές. Περιλαμβάνεται άπό
τόν Delehaye,Les saints de Chypre σελ. 255) μεταξύ των ‘Αγίων τής
Κύπρου.
Ο ΑΓΙΟΣ ΝΙΚΩΝ επίσκοπος ‘Αρσινόης Κύπρου
Τόν άγνωστο αύτό ’γιο στούς Συναξαριστές, αναφέρει ό Νεόφυτος ό’
Έγκλειστος καί ό Delehaye,Les saints de Chypre σελ. 201, 203) τόν
κατατάσσει μεταξύ τών αγίων τής Κύπρου.
Η ΑΓΙΑ ΠΕΛΑΓΙΑ
Μνημονεύεται άπό Delehaye,Les saints de Chypre σελ. 245), σάν Κύπριο ‘Αγία πουθενά άλλού δέν συναντάτε στούς Συναξαριστές.
Ο ΑΓΙΟΣ ΠΕΡΑΤΗΣ
‘Άγνωστος στούς Συναξαριστές. Μνημονεύεται σέ Κώδικα τού 9ου αίώνα
(890) τής ‘Εθνικής Βιβλιοθήκης τών Παρισίων ύπ’ άριθ. 1470, όπου στό φ.
1286 καί τό μαρτύριό του πού αρχίζει ώς έξής: “Επί Πέρσαντος τό δεύτερον
καί Κλαυδιανού τών ύπάτων πρό ιστ’ καλάνδων αύγούστων όπερ έστίν Ίουλίω
Ζ”, επιγράφεται δέ «Μαρτύριον τού αγίου Καλλινίκου Περάτου».
Ο ΑΓΙΟΣ ΠΕΤΡΟΣ ό Ομολογητής επίσκοπος Γορδορυνείας (Σελευκείας)
‘Η μνήμη του αναφέρεται στό Βυζαντινό Εορτολόγιο τού Γεδεών σελ. 220.
Τό λείψανο του, κατά τόν Γεδεών, πού βρισκόταν στόν ναό τοϋ αγίου
Νικολάου, έξω άπό τήν πόλη, μετακόμισε ό Σύγκελλος Ευθύμιος τό 900 στή
Μονή τού Τιμίου Προδρόμου στά Ύψωμάθεια καί συνέθεσε ‘Ακολουθία του, πού
δυστυχώς δέν σώζεται.
Η ΑΓΙΑ ΧΑΙΔΩ Παρθενομάρτυς
Δέν έχουμε πολλά καί σαφή βιογραφικά στοιχεία της. Γνωρίζουμε μόνο
ότι έζησε τόν 19ο αίώνα καί ήταν κόρη άπό τή Βροντού Κατερίνης ή άπό τήν
περιοχή Ίωαννίνων(;).
Ο ΑΓΙΟΣ ΠΛΟΥΤΑΡΧΟΣ ‘Αρχιεπίσκοπος Κύπρου
Στο Χρονικό τού Λεοντίου Μαχαιρά (σελ. 67 έκδ. Σάθα) ό Πλούταρχος
συγκαταλέγεται μεταξύ τών ‘Αγίων τής Κύπρου. Γι’ αύτόν όμως οί
Συναξαριστές δέν αναφέρουν τίποτα. Στον πίνακα τών επισκόπων Σαλαμίνας
τού Μαχαιρά ό Πλούταρχος φέρεται έκτος επίσκοπος Κύπρου, μαζί μέ τόν
απόστολο Βαρνάβα. Τό όνομα τού Πλούταρχου συναντάτε σέ επιγραφές τού
αγίου Σεργίου τού 7ου αίώνα (βλ. Σακελαρίου, Κυπριακό, σελ. 179-180).
Ο ΑΓΙΟΣ ΠΟΡΦΥΡΙΟΣ επίσκοπος Σαλαμίνας Κύπρου
Αναφέρεται άπό τόν Λεόντιο Μαχαιρά σελ. 67 μεταξύ των ‘Αγίων τής
Κύπρου καί πέμπτος στή σειρά επίσκοπος μετά τόν απόστολο Βαρνάβα.
άγνωστος στούς Συναξαριστές.
Ο ΑΓΙΟΣ ΠΟΤΑΜΙΟΣ
“Αγιος άπό τήν Κύπρο, γιά τόν οποίο οί Συναξαριστές δέν αναφέρουν
τίποτα. Περιλαμβάνεται άπό τόν Κυπριανό (‘Ιστορ. Κύπρου, σελ. 518) καί
τόν Delehaye,Les saints de Chypre σελ. 234-235) μεταξύ τών ‘Αγίων τής
Κυπριακής ‘Εκκλησίας.
Η ΑΓΙΑ ΣΑΒΙΝΑ
‘’γνωστη στούς Συναξαριστές. ‘Η μνήμη της αναφέρεται στόν Βατοπεδινό
Κώδικα 1104 φ. 22ε μαζί μέ αύτή τού ιερομάρτυρα Πιονίου στις 14 Μαρτίου.
Καί στούς δύο μάρτυρες, συνέθεσε Κανόνα κοινό ό Ποιητής Θεοφάνης. ‘Από
τόν Κανόνα αύτό, φαίνεται ότι ή άγία Σαβίνα συνεμαρτύρησε μετά τού αγίου
Πιονίου. ‘Αλλά τα γεγονότα σχετικά μέ τή ζωή καί τό μαρτύριό της
Παραμένουν άγνωστα.
Ο ΑΓΙΟΣ ΣΑΛΑΜΑΝΗΣ
‘Αναφέρεται μεταξύ τών ‘Αγίων της Κύπρου, σάν μαθητής τού αγίου
‘Ιλαρίωνα άπό τόν Delehaye,Les saints de Chypre σελ. 262). 01
Συναξαριστές δέν αναφέρουν τίποτα γι’ αύτόν.
Ο ΑΓΙΟΣ ΣΕΡΓΙΟΣ
“Αγιος της Κυπριακής ‘Εκκλησίας. Ίσως νά είναι ό γνωστός
‘Αρχιεπίσκοπος Κύπρου, πού έζησε στά μέσα τού 7ου αίώνα. αυτόν
συμπεριλαμβάνουν μεταξύ τών ‘Αγίων ό Λεόντιος Μαχαιράς (σελ. 67, έκδ.
Σάθα) καί ό Delehaye,Les saints de Chypre, σελ. 255). ‘0 “Αγιος αύτός
αγνοείται άπό τούς Συναξαριστές.
Ο ΟΣΙΟΣ ΣΥΜΕΩΝ ό Ευλαβής
‘Η μνήμη του άποσιωπάται άπό τούς Συναξαριστές. Μνημονεύεται στό
Βυζαντινό Εορτολόγιο τού Γεδεών σελ. 220. ‘Εζησε στό μέσα τού 10ου αίώνα
καί έγινε δάσκαλος τού Συμεών τού νέου Θεολόγου, ό όποιος καί συνέθεσε
‘Ακολουθία σ’ αύτόν, πού δέν σώζεται.
Ο ΑΓΙΟΣ ΣΩΚΡΑΤΗΣ επίσκοπος Καρπασίας Κύπρου .
‘Άγνωστος καί αύτός στούς Συναξαριστές. Συγκαταλέγεται μεταξύ τών
‘Αγίων της Κυπριακής έκκλησίας άπό τόν Λεόντιο Μαχαιρά(σελ. 68, έκδ.
Σάθα) καί τόν Delehaye,Les saints de Chypre σελ. 255).
Ο ΑΓΙΟΣ ΤΙΜΩΝ
Στον κατάλογο τών ‘Αγίων της ‘Εκκλησίας τής Κύπρου αναγράφεται καί
Τίμων ό ϊερόδουλος, άπό τό χωριό Λαμπαδιστού, πού είλκυσε στή
χριστιανική πίστη ό απόστολος Βαρνάβας, όπως καί τόν άλλο Ιερόδουλο
’ριστίωνα (βλ. Χάκκεττ, ‘Ιστορία της ‘Ορθοδόξου ‘Εκκλησίας Κύπρου, τόμ.
Β’, σελ. 167, 210, μετάφραση χ, Παπαϊωάννου).
Ο ΑΓΙΟΣ ΤΙΤΟΣ επίσκοπος Πάφου
‘Άγνωστος στούς Συναξαριστές. Συγκαταλέγεται μεταξύ τών ‘Αγίων της
Κύπρου σάν μαθητής τού απόστολου Παύλου, άπό τόν οποίο καί χειροτονήθηκε
επίσκοπος Πάφου. Στους καταλόγους τού Le Quien φέρεται σάν δεύτερος
επίσκοπος Πάφου μετά τόν Έπαφρά (βλ. Χάκκεττ, ‘Ιστορία της ‘Ορθοδόξου
‘Εκκλησίας της Κύπρου, τόμ. Β’, σελ.210, μετάφραση χ Παπαϊωάννου).
Ο ΑΓΙΟΣ ΦΥΛΑΡΙΟΣ (ή Φυλαρίων)
Αγνοείται άπό τούς Συναξαριστές, άλλά συγκαταλέγεται μεταξύ των Αγίων
της Κύπρου (βλ. Χάκκεττ, ‘Ιστορ. της Όρθοδ. ‘Εκκλησίας της Κύπρου, τ.
Β’, σελ. 217, μετάφραση Χ. Παπαϊωάννου).
Ο ΟΣΙΟΣ ΦΩΚΙΩΝ μαθητής τού ‘Αγίου Ιλαρίωνα
Άγνωστος κι αύτός στούς Συναξαριστές. Συναριθμείται άπό
τόν Delehaye,Les saints de Chypre σελ. 262) μεταξύ τών ‘Αγίων της
Κυπριακής ‘Εκκλησίας.
Ο ΑΓΙΟΣ ΛΕΑΝΔΡΟΣ
‘Η μνήμη του αναφέρεται επιγραμματικά στό Μικρόν Ευχολόγιων ή
‘Αγιασματάριον έκδοση «Αποστολικής Διακονίας 1956, χωρίς άλλες
πληροφορίες. Πουθενά άλλού δέν αναφέρεται μνήμη του. (“Ίσως είναι ό
ίδιος μ’ αύτόν τής 13ης Μαρτίου).
Η ΑΓΙΑ ΜΑΡΙΑ ή Νεομάρτυς
Μαρία ή καλλιπάθενος Νεομάρτυς, ή έπονομαζομένη Μεθυμοπούλα, έγεννήθη
άπό γονείς ευσεβείς, εις τι χωρίον τής έπαρχίας Μεραμβέλου της Κρήτης,
Κάτω Φουρνή όνομαζόμενον. Ταύτης τής μακαρίας ήράσθη χωροφύλαξ
Τουρκαλβανός, τήν όποίαν προσεπάθει νά προσελκύση είς έρωτα αύτού καί
λάβη αύτήν ώς σύζυγον, επομένως δέ εξισλαμίσει αύτήν. ‘Αλλά ή
σωφρονεστάτη νεανις καί πιστή πρός τήν πίστιν τού ‘Ιησού Χριστού, όταν
κατά τύχην έβλεπεν αύτόν, διότι έκεϊνος έσπευδε πρός συνάντησιν αύτής,
όταν άντελαμβάνετο ότι αϋτη έξήρχετο της οίκίας πρός οίκιακήν ύπηρεσίαν,
αϋτη, λέγω, ή μακαρία τόσον άπεστρέφετο αύτόν, ώς νά έβλεπε άποτρόπαιόν
τινα δαίμονα, άν καί ό μιαρός έκείνος έδείκνυεν είς αύτήν συμπάθειαν
καί προσεπάθει διά κολακειών καί ύποσχέσεων στολισμών καί πλούτου καί
άλλων άπείρων άγαθών, νά έλκύση αύτήν είς τήν άγάπην του. Τούναντίον,
αϋτη ή μακαρία έμίσει καί άπεστρέφετο αύτόν καί τά άγαθά αύτού ώς
κακούργον καί άγριον Τούρκον.
Ο δέ αίμοβόρος καί άπάνθρωπος έκείνος, άφού προσεπάθησε πολλάκις ϊνα
φέρη αύτήν είς τη γνώμην του καί δεν ήδυνήθη, άπεφάσισεν όπως τήν
έκδικηθη ό κακούργος διά τών όπλων, τά όποια έφερεν ώς χωροψύλαξ. Οθεν
μίαν τών ήμερών εύρών αύτήν έπάνω είς δένδρον μωρέας, πλησίον του χωρίου
της, είς τήν όποιαν έσύναζε φύλλα πρός διατροφήν μεταξοσκωλήκων,
έξήγαγε τό όπλον του καί έπυροβόλησε κατά τις άγνις νεάνιδος, ή δέ
σφαίρα διεπέρασεν αύτής τήν καρδίον, τήν όποίαν δέν ήδύνατο νά ύποτάξη
διά τών άπατηλών κολακειών αύτού. Καί ούτως ή μακαρία, πίπτουσα άπό
κλώνου είς κλώνον τού δένδρου, ώς πτηνόν τό όποιον ρίπτει ό κυνηγός άπό
τό δένδρον, έπεσεν άπνους, έπειδή δέν έδέχθη τόν σατανικόν έρωτα τού
άπανθρώπου έκείνου Αλβανού (έν έτει 1826).
Σ.Ε. Κατά τάς πρώτος ήμέρας ταυ Μαΐου, χωρίς όμως νά καθορίζεται
επακριβώς έν ποία, αναγράφεται έν τω Νέω Μαρτυρολογίω τού Γερασίμου
Λουκάκη (Αθήναι 1905) καί τό παραπάνω Μαρτύριον.
Δημοσίευση σχολίου