Ἅλωση καὶ ἁλώσεις

Γράφει ο Γιάννης Χ. Κουριαννίδης (Πρόλογος στο βιβλίο «Μύθοι και Θρύλοι για την Άλωση», Εκδόσεις «Λόγχη»)

Γιὰ ἀρκετὸ καιρό, ἀναρωτιόμουν ἂν ὅλα αὐτὰ ποὺ μάθαμε ἀπὸ μικροὶ γιὰ τὴν Ἅλωση τῆς Πόλης, οἱ ἀφηγήσεις τῶν γιαγιάδων καὶ τῶν δασκάλων στὰ κάποτε σχολεῖα – διδακτήρια, ἐμπεριεῖχαν μεγάλη δόση ὑπερβολῆς καὶ ὡραιοποίησης. Ἂν ἡ ἡρωικὴ μορφὴ τοῦ Κωνσταντίνου Παλαιολόγου ἔσβησε πολεμῶντας μέχρι τὸ τέλος καὶ ἂν ἡ μαρμαρωμένη ἐκδοχή του ἀξίζει πραγματικὰ νὰ ἐμπνέει τὶς γενιὲς τῶν Ἑλλήνων τόσων αἰώνων.

Βλέπετε, ἡ ὑλιστικὴ προσέγγιση τῶν ἱστορικῶν γεγονότων, ἡ ὑπερίσχυση τῆς σκοπιμότητας καὶ τῆς ἰδιοτέλειας ἔναντι τῶν ἀξιῶν καὶ τῶν ἰδεῶν, σὲ μία κοινωνία ὅπου οἱ διδαχὲς τῶν τελευταίων ὑπερασπιστῶν ἑνὸς ἐνδόξου χθὲς δίνουν μία ἄνιση μάχη μὲ τοὺς θιασῶτες ἑνὸς ἰσοπεδωτικοῦ παρόντος, σπέρνουν τὸ σαράκι τῆς ἀμφιβολίας καὶ γεννοῦν μιὰ ἀμφισβήτηση γιὰ μία γενναιότητα ποὺ ποτὲ δὲν θεσμοθετήθηκε. Ἔμεινε πάντα ριζωμένη στὴν ψυχὴ τοῦ λαοῦ, στὴν ἱστορική του μνήμη, στὶς παραδόσεις του, στοὺς ποιητές του καὶ στὸ αἷμά του.

Το νοιώθεις αὐτό, ξεπροβάλλει ὑπέρλαμπρο μπροστά σου μὲ μία συγκλονιστικὴ ἁπλότητα καὶ μεγαλεῖο συνάμα, ὅταν ἀνατρέχεις στοὺς θρύλους, στὰ ποιήματα, στὰ τραγούδια, στὶς ἀφηγήσεις, ὅπως ἔχουν καταγραφεῖ, ἀπὸ ἀνθρώπους ποὺ ἔζησαν τὰ γεγονότα τῆς Ἅλωσης καὶ τῶν μετέπειτα ζοφερῶν χρόνων. Ὅλα αὐτὰ ἀπετέλεσαν τὴ «συγκεφαλαίωση τῶν ἐθνικῶν πόθων καὶ ἐλπίδων», ποὺ μὲ τὴ σειρά της σφυρηλάτησε τὸ ὅραμα τοῦ Γένους γιὰ τὴν ἀνάκτηση «αὐτοῦ ποὺ μᾶς ἐχάθη».

Αὐτὰ νοιώθω πιὰ ὅταν ἀνατρέχω στὴν καταγεγραμμένη ἐθνικὴ μνήμη, ὅσο κι ἂν αὐτὴ ρέει ἀλαφροΐσκιωτη πάνω ἀπὸ τὴν καθημερινότητα τοῦ «ρεαλισμοῦ» καὶ τῆς «λογικῆς».

Κι ὅταν ὅλα αὐτὰ τὰ βρίσκει κανεὶς πιὰ συγκεντρωμένα σὲ ἕνα μικρὸ βιβλίο, ὅπως αὐτὸ ποὺ κρατᾶτε στὰ χέρια σας, τότε ὑποκλίνεται ἐνώπιον τῶν ἐπιλογῶν κάποιων ἀνθρώπων ποὺ ἔταξαν τοὺς ἑαυτούς των στὴν ὑπεράσπιση τῶν πατρίων, ἐδαφῶν καὶ ἀξιῶν.

«Τὴν Πόλιν ὑμῖν δοῦναι οὐτ᾽ ἡμῶν ἐστὶν οὐτ᾽ ἄλλων τῶν κατοικούντων ἐν ταύτῃ».

Καλούμαστε καὶ σήμερα νὰ ἀντισταθοῦμε σὲ μία Ἅλωση πολὺ πιὸ ἐπώδυνη καὶ καταστροφικὴ ἀπὸ αὐτὴν τοῦ 1453, ἀφοῦ ἀφορᾶ ὅλη τὴν ἀνθρωπότητα. Ἡ Ἅλωση τῶν ψυχῶν καὶ τῶν συνειδήσεῶν μας θὰ ἐξαφανίσει ὁριστικὰ τοὺς πόθους καὶ τὶς ἐλπίδες τῶν ἀνθρώπων γιὰ μιὰ ζωὴ ἀντάξια τῆς ὕπαρξής τους.

Ἔθνη μὲ Ἱστορία καὶ Κληρονομιὰ τίθενται ἐνώπιον τῶν εὐθυνῶν τους γιὰ ὁλόκληρη τὴν Οἰκουμένη. Νὰ μιὰ ὡραία πρόκληση γιὰ Ἕλληνες!...

ΜΟΙΡΑΣΤΕΙΤΕ ΤΟ: